Boşanma, evlilik birliğinin yasal olarak sona erdirilmesidir. Boşanma davası, eşlerden birinin veya her ikisinin açtığı, evlilik birliğinin devamının imkansız hale geldiğinin ve boşanmanın gerekli olduğunun mahkeme tarafından tespit edilmesi için açılan bir davadır. Boşanma davası, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen genel veya özel boşanma sebeplerinden bir veya birkaçının varlığı halinde açılabilir. Genel boşanma sebepleri, evlilik birliğinin temelden sarsılması ve zinadır. Özel boşanma sebepleri ise, hayata kast, pek fena veya onur kırıcı davranış, suç işleme, haysiyetsiz hayat sürme, terk, akıl hastalığı, evlilik birliğinin sona erdiğinin hakim tarafından sabitlenmesidir.
Boşanma davası, aile mahkemesinde görülür. Dava, dava dilekçesi ile açılır. Dava dilekçesinde, boşanma sebebinin neler olduğu, boşanmanın sonuçlarına ilişkin talepler ve deliller belirtilmelidir. Boşanma davası, çekişmeli veya anlaşmalı olarak açılabilir. Çekişmeli boşanma davasında, boşanma sebebi ve boşanmanın sonuçları konusunda taraflar arasında anlaşmazlık vardır. Anlaşmalı boşanma davasında ise, taraflar boşanmanın gerekli olduğunu ve boşanmanın sonuçlarına ilişkin olarak aralarında anlaşmaya varmışlardır. Boşanma davası, yargılama sonucunda boşanma kararı verilmesiyle sonuçlanır. Boşanma kararı, tarafları bağlayan nihai bir karardır. Boşanma davası, eşler için yeni bir hayatın başlangıcıdır. Bu süreçte, haklarınızın korunması ve yeni hayatınızda başarılı olmanız için avukat desteği almanız önemlidir.
Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Evlilik, iki kişinin bir araya gelerek hayatlarını birleştirmesidir. Ancak bazı durumlarda evlilik birliğinin devam etmesi mümkün olmaz ve boşanma yoluna gidilir. Boşanma, evliliğin hukuken sona ermesi anlamına gelir. Boşanma davası, Türk Medeni Kanunu’nun 161. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, evlilik birliğinin temelinden sarsılması hâlinde eşlerden her biri boşanma davası açabilir. Boşanma davasının açılabilmesi için bazı şartlar vardır. Bu şartlar şunlardır: Eşlerden birinin dava açma hakkının bulunması gerekir. Bu hak, evlilik birliği içerisinde bulunan her iki eşe de aittir. Evlilik birliğinin en az bir yıl sürmüş olması gerekir.
Boşanma sebebinin kanunda sayılan boşanma sebeplerinden biri olması gerekir. Boşanma davaları, aile mahkemesinde görülür. Aile mahkemesinin kurulmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Boşanma davası, iki şekilde açılabilir: Anlaşmalı boşanma: Eşlerin birlikte başvurarak boşanmalarına karar verilmesidir. Anlaşmalı boşanma davası, tarafların ortak bir dilekçe ile başvurmaları ile açılır. Çekişmeli boşanma: Eşlerin anlaşmaya varamadığı durumlarda açılan boşanma davasıdır. Çekişmeli boşanma davası, taraflardan birinin açtığı dilekçe ile açılır.
Boşanma Davası Masrafları
Boşanma davası masrafları, dava türüne, davanın kapsamına ve davanın görüldüğü mahkemeye göre değişkenlik gösterebilir. Ancak genel olarak, boşanma davası masrafları şunlardır:
- Mahkeme harçları: Boşanma davası açmak için öncelikle mahkemeye başvurma harcı ve peşin harç yatırılması gerekmektedir. 2023 yılı için başvurma harcı 80,70 TL, peşin harç ise 59,30 TL’dir.
- Yargılama giderleri: Yargılama giderleri, tanık ve bilirkişi ücreti, dosya masrafları ve diğer giderleri kapsamaktadır. Tanık ve bilirkişi ücreti, davanın özelliğine ve kapsamına göre değişkenlik göstermektedir. Dosya masrafları ise, dava dosyasının hazırlanması, gönderilmesi ve saklanması ile ilgili giderleri kapsamaktadır. Diğer giderler ise, örneğin vekalet ücreti, arabuluculuk ücreti gibi giderleri kapsamaktadır.
- Avukatlık ücreti: Boşanma davalarında avukatlık ücreti, davanın türüne, davanın kapsamına ve avukatın tecrübesine göre değişkenlik göstermektedir. Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen asgari avukatlık ücret tarifesi, 2023 yılı için 9.200 TL’dir. Ancak, bu ücret, davanın özelliğine ve kapsamına göre artabilir.
Boşanma Davası Avukatlık Ücreti
2023 yılı için Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen asgari boşanma avukatlık ücreti KDV hariç 9.200 TL’dir. Bu tutara %10 KDV uygulandığında toplam ücret 9.936 TL’ye denk gelmektedir. Anlaşmalı boşanma davalarında, taraflar boşanma konusunda anlaşmış oldukları için dava süreci daha kısa ve kolay ilerlemektedir. Bu nedenle anlaşmalı boşanma davalarında avukatlık ücretleri çekişmeli boşanma davalarına göre daha düşük olmaktadır.
Anlaşmalı boşanma davalarında avukatlık ücreti ortalama olarak 10.000 – 20.000 TL arasında değişmektedir. Çekişmeli boşanma davalarında ise dava süreci daha uzun ve karmaşık olabilmektedir. Bu nedenle çekişmeli boşanma davalarında avukatlık ücretleri daha yüksek olmaktadır. Çekişmeli boşanma davalarında avukatlık ücreti ortalama olarak 40.000 – 80.000 TL arasında değişmektedir. Boşanma avukatlık ücreti, davanın zorluğuna, tarafların durumuna, avukatın deneyimine ve uzmanlığına göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu nedenle boşanma davası açmadan önce mutlaka bir avukat ile görüşerek avukatlık ücreti konusunda bilgi almak gerekmektedir.
Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Boşanma, bir evliliğin sona ermesi anlamına gelir. Boşanma nedenleri, eşlerin bireysel özellikleri, evlilik öncesi ve sonrası yaşantılar, toplumsal ve ekonomik koşullar gibi faktörlerden etkilenebilir. Türk Medeni Kanunu’nda boşanma nedenleri, genel ve özel boşanma sebepleri olarak iki kategoriye ayrılmıştır. Genel boşanma sebepleri, evlilik birliğinin temelinden sarsılması olarak kabul edilen ve sınırsız sayıda olan nedenlerdir. Bu nedenler arasında, eşler arasında sevgi ve saygının zedelenmesi, şiddetli geçimsizlik, hayata bakış açılarının farklılığı, mizaçların farklılığı, hakaret, şiddet, güven sarsan davranışlar vb. sayılabilir. Özel boşanma sebepleri ise, kanunda tek tek sayılan ve sınırlı sayıda olan nedenlerdir. Bu nedenler arasında, zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme veya haysiyetsiz hayat sürme, terk ve akıl hastalığı sayılabilir.
Boşanma nedenleri, toplumlar arasında farklılık gösterebilir. Örneğin, bazı toplumlarda zina, boşanma için tek başına yeterli bir neden olarak kabul edilirken, bazı toplumlarda daha geniş bir yelpazede nedenler kabul edilmektedir. Türkiye’de boşanma nedenleri arasında, en yaygın nedenlerin başında sevgi ve saygının zedelenmesi, şiddetli geçimsizlik ve eşlerin farklı hayat görüşleri gelmektedir. Son yıllarda, ekonomik nedenlerin de boşanma nedenleri arasında önemli bir yer tutmaya başladığı görülmektedir. Boşanma, eşler ve çocukları için oldukça zor bir süreçtir. Boşanma kararı vermeden önce, eşlerin bu süreci dikkatlice değerlendirmeleri ve gerekirse profesyonel yardım almaları önemlidir.
Çekişmeli Boşanma Nedir?
Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma konusunda veya boşanmanın ferileri olarak adlandırılan boşanma yanında mal paylaşımı, velayet, tazminat, nafaka gibi konularda anlaşmaması hallerinde açılan davadır. Çekişmeli boşanma davalarında taraflar, boşanma, mal paylaşımı, velayet, nafaka gibi konularda kendi lehlerine karar verilmesini hedefler. Anlaşmalı boşanma davalarında her iki taraf da boşanmak için başvuruda bulunurken, çekişmeli boşanma davasında tek taraflı dava açılması söz konusu olur. Çekişmeli boşanma davasının açılabilmesi için eşlerin en az bir yıl evli olmaları gerekmektedir. Bu sürenin altında evli olan eşler, anlaşmalı boşanma davası açamamaktadır.
Çekişmeli boşanma davasının açılabilmesi için davacı eşin, boşanma sebebini ve boşanma konusundaki talebini içeren bir dilekçeyi mahkemeye sunması gerekmektedir. Bu dilekçede, boşanma sebebinin dayandığı somut deliller de sunulmalıdır. Davalı eşin, dava dilekçesine karşı savunmasını içeren bir dilekçeyi mahkemeye sunması gerekmektedir. Bu dilekçede, davacının iddialarına karşı savunmalar ve kendi talepleri de yer almalıdır.
Çekişmeli boşanma davası, boşanma, mal paylaşımı, velayet, nafaka gibi konularda tarafların taleplerini içeren bilirkişi raporunun da hazırlanmasının ardından görülür. Bilirkişi raporunda, boşanma sebebinin varlığı, boşanma durumunda malların nasıl paylaşılacağı, velayet hakkının kime verileceği ve nafaka miktarı gibi konularda görüş bildirilir. Mahkeme, tarafların iddia ve savunmalarını, bilirkişi raporunun sonuçlarını ve diğer delilleri değerlendirerek bir karar verir. Bu kararda, boşanma kararının verilip verilmeyeceği, boşanma kararı verilirse malların nasıl paylaşılacağı, velayet hakkının kime verileceği ve nafaka miktarı gibi konulara karar verilir. Çekişmeli boşanma davaları, anlaşmalı boşanma davalarına göre daha uzun sürebilmektedir. Bu süre, tarafların iddia ve savunmalarının niteliğine, delillerin toplanmasına ve bilirkişi raporunun hazırlanmasına göre değişebilmektedir.
Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Çekişmeli boşanma davası, tarafların boşanma ya da boşanmanın hukuki sonuçları üzerinde anlaşamaması halinde açılan boşanma davasıdır. Bu dava, Türk Medeni Kanunu’nun 161 ve 166. maddelerinde düzenlenen boşanma sebeplerinden en az birine dayanılarak açılabilir. Çekişmeli boşanma davası açmak için aşağıdaki adımlar izlenir: Dava dilekçesi hazırlanır. Dava dilekçesinde, boşanma sebebinin açıkça belirtilmesi, boşanma talebinin dile getirilmesi ve boşanmanın hukuki sonuçlarına ilişkin talepler yer alır. Dava dilekçesine deliller eklenir. Boşanma sebebini ispatlayan belgeler, dava dilekçesine eklenmelidir. Dava dilekçesi, yetkili aile mahkemesine sunulur. Yetkili mahkeme, eşlerin son olarak birlikte yaşadıkları yer veya davacının yerleşim yeri mahkemesidir. Dava harçları yatırılır. Boşanma davası harçları, dava dilekçesinin sunulmasıyla birlikte yatırılır.
Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Çekişmeli boşanma davaları, tarafların boşanmak konusunda anlaşamadıkları durumlarda açılan davalardır. Bu davalarda, boşanmanın yanı sıra, çocukların velayeti, nafaka, tazminat gibi konular da mahkeme tarafından karara bağlanır. Çekişmeli boşanma davalarının süresi, davaya konu olan hususların sayısı ve mahiyetine, tarafların iddia ve savunmalarının kapsamına, delillerin toplanmasına ve değerlendirilmesine, bilirkişi incelemesine gerek olup olmadığına ve mahkemenin iş yüküne göre değişebilmektedir. Genel olarak, çekişmeli boşanma davaları ortalama 1,5 yıl sürmektedir. Bu süre, ilk derece mahkemesi olan Aile Mahkemesi’ndeki davanın süresidir. Mahkeme sürecinden sonra tarafların başvuru yapması halinde temyiz aşamasına geçilecektir. Temyiz süreci de ortalama 1-2 yıl sürmektedir. Buna göre, çekişmeli boşanma davasının kesinleşmesi için ortalama 3-5 yıl kadar bir süre geçmesi gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma konusunda anlaştıkları ve bu anlaşmayı bir protokolde düzenledikleri boşanma türüdür. Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir. Anlaşmalı boşanma için gerekli şartlar şunlardır: Eşlerin evliliklerinin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Eşlerin birlikte boşanma davası açmaları veya bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi gerekir. Eşlerin boşanma ve boşanma sonrasına ilişkin konularda anlaşmış olmaları gerekir. Anlaşmalı boşanma davasında, eşlerin hazırladıkları boşanma protokolü mahkemeye sunulur. Mahkeme, protokolü uygun bulursa, boşanma kararı verir. Anlaşmalı boşanma, çekişmeli boşanmaya göre daha hızlı ve daha az maliyetli bir süreçtir. Bu nedenle, eşler boşanma konusunda anlaşabiliyorlarsa, anlaşmalı boşanma yolunu tercih etmeleri daha avantajlıdır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, aile mahkemesinde açılır. Yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya eşlerin son altı ay birlikte oturdukları yerdeki aile mahkemesidir. Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin evlilik birliğinin devamına olan inançlarını yitirmesi ve boşanmak istemesi durumunda, evlilik birliği en az bir yıl sürmüş olması koşuluyla açabilecekleri bir dava türüdür. Anlaşmalı boşanma davasında, eşler boşanma konusunda anlaşmalı oldukları hususları bir protokolde belirlerler ve bu protokolü dava dilekçesine eklerler. Anlaşmalı boşanma davası açmak için gerekli belgeler şunlardır:
- Dilekçe
- Anlaşmalı boşanma protokolü
- Nüfus cüzdanı fotokopileri
- Evlilik cüzdanı fotokopisi
- İkişer adet vesikalık fotoğraf
Dava dilekçesi ve anlaşmalı boşanma protokolü ile birlikte mahkemeye başvuran taraflar, duruşma günü için bilgilendirilir. Duruşmada taraflar, hakim huzurunda boşanma protokolünü onaylarlar ve boşanmak istediklerini beyan ederler. Hakim, tarafların boşanma iradelerini tespit ettikten sonra, boşanma kararı verir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma davası, tarafların boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarda anlaşma sağladığı bir dava türüdür. Bu nedenle, çekişmeli boşanma davalarına göre oldukça kısa sürede sonuçlanmaktadır. Anlaşmalı boşanma davasının süresi, mahkemenin iş yoğunluğuna ve dosya yüküne göre değişkenlik gösterebilmektedir. Ancak, ortalama olarak 1 ile 3 ay arasında sonuçlanmaktadır.
Boşanma Dilekçesi Örneği
ANKARA 1. AİLE MAHKEMESİ’NE
DAVACI:
[Davacının Adı, Soyadı]
[Davacının T.C. Kimlik Numarası]
[Davacının Adresi]
DAVALI:
[Davalının Adı, Soyadı]
[Davalının T.C. Kimlik Numarası]
[Davalının Adresi]
KONU: Anlaşmalı Boşanma Talebidir.
AÇIKLAMALAR:
Davacı ile davalı, [tarih] tarihinde evlenmişlerdir. Bu evlilikten [doğum tarihi] doğumlu [isim] isimli bir çocukları bulunmaktadır. Taraflar, evlilikleri devam ederken şiddetli geçimsizlik yaşamaya başlamışlardır. Bu nedenle, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar, yukarıda belirtilen nedenlerle, karşılıklı olarak boşanmayı kabul etmişlerdir. Taraflar, mal paylaşımı, velayet ve nafaka hususlarında aşağıdaki anlaşmaya varmışlardır:
Mal paylaşımı: Taraflar, evlilik öncesi edinilen malların her mal sahibine ait olduğunu kabul etmişlerdir. Evlilik birliği içerisinde edinilen mallar ise, tarafların karşılıklı rızası ile eşit olarak paylaşılacaklardır.
Velayet: Taraflar, velayetin [çocuğun ismi] üzerinde bırakılmasına karar vermişlerdir.
Nafaka: Davalı eşin, davacı eşe [miktar] TL tedbir ve [miktar] TL yoksulluk nafakası ödemesine karar verilmesini talep etmekteyiz.
HUKUKİ NEDENLER:
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166 ve devamı maddeleri
DELİLLER:
Evlilik cüzdanı Nüfus kayıt örneği Müşterek çocuğun doğum belgesi Tarafların anlaşma belgesi
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda açıklanan nedenlerle, tarafların karşılıklı olarak boşanmalarına, mal paylaşımı, velayet ve nafaka hususlarında yukarıda belirtilen anlaşmaya göre karar verilmesini saygılarımla talep ederim.
[Tarih]
[Davacının Adı, Soyadı]
[Davacının İmzası]
Boşanmada Çocuğun Velayeti Kime Verilir?
Boşanma, bir ailenin dağılması anlamına gelen oldukça zor ve sancılı bir süreçtir. Bu süreçte en çok etkilenen kesim ise çocuklardır. Boşanma halinde çocukların velayeti, anne ve baba arasında çözülmelidir. Velayet, çocuğun bakım, eğitim ve yetiştirilmesinden sorumlu olma hakkıdır. Velayet, anne ve babaya birlikte aittir. Ancak, boşanma halinde velayetin kime verileceğine karar vermek, hakimin takdir yetkisindedir. Boşanmada çocuğun velayetinin verilmesinde dikkate alınan başlıca hususlar şunlardır:
- Çocuğun yaşı ve ihtiyaçları
- Çocuğun anne ve babasıyla olan ilişkisi
- Çocuğun anne ve babanın velayet görevini yerine getirmeye uygunluğu
- Çocuğun menfaati
Genel olarak, çocuğun yaşı küçükse ve anne bakımına muhtaçsa velayet anneye verilir. Ancak, çocuğun yaşı büyüdükçe ve babanın velayet görevini yerine getirmeye uygun olduğu anlaşılırsa velayet babaya verilebilir. Boşanmada velayetin verilmesinde çocuğun beyanı da dikkate alınabilir. Ancak, çocuğun beyanı tek başına velayetin verilmesini gerektirmez. Hakim, çocuğun beyanını diğer hususlarla birlikte değerlendirerek karar verir. Boşanmada velayet kararının değiştirilmesi de mümkündür. Velayetin değiştirilmesi için velayet hakkı sahibi eş, çocuğun menfaatini zedeleyen bir durumun ortaya çıktığını ispatlamalıdır. Boşanmada çocuğun velayetinin verilmesi, anne ve baba için oldukça önemli bir karardır. Bu kararda çocuğun menfaati gözetilmelidir.
Boşanmadan Sonra Soyadı Değişikliği
Türkiye’de boşanma sonrası soyadı değişikliği, Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca mümkündür. Bu maddeye göre, evlilik birliği içinde edinilen soyad, boşanma ile birlikte sona erer. Boşanan kadın, evlilik birliği içinde edindiği soyadı yerine, önceki soyadını veya ana babasının soyadını kullanabilir. Boşanmadan sonra soyadı değişikliği için herhangi bir süre sınırlaması yoktur. Boşanma kararının kesinleşmesinden sonra, kadın istediği zaman soyadı değişikliği başvurusunda bulunabilir.
Soyadı değişikliği başvurusu, nüfus müdürlüğüne yapılır. Başvuru sırasında, boşanma kararının kesinleşmesine dair belge ve kimlik belgesi ibraz edilmesi gerekir. Nüfus müdürlüğü, soyadı değişikliği başvurusunu inceledikten sonra, uygun görmesi halinde, soyadı değişikliğini gerçekleştirir. Soyadına ilişkin değişiklik, nüfus cüzdanı, pasaport ve diğer kimlik belgelerinde de güncellenir. Boşanmadan sonra soyadı değişikliği başvurusu için, e-Devlet üzerinden de işlem yapılabilir. Bunun için, e-Devlet şifresi ile giriş yaptıktan sonra, “Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü” sekmesinden “Evli veya Boşanmış Kadınların Soyadı Değişikliği Başvurusu” hizmetine ulaşılabilir.
Boşanmadan sonra soyadı değişikliği, aşağıdaki durumlarda yapılabilir:
- Boşanan kadın, evlilik birliği içinde edindiği soyadı yerine, önceki soyadını kullanmak isterse.
- Boşanan kadın, evlilik birliği içinde edindiği soyadı yerine, ana babasının soyadını kullanmak isterse.
- Boşanan kadın, evlilik birliği içinde edindiği soyadı yerine, herhangi bir soyadını kullanmak istemezse,
soyadı değişikliği başvurusunda bulunamaz. Boşanmadan sonra soyadı değişikliği, kişinin özel hayatı ile ilgili bir değişikliktir. Bu nedenle, soyadı değişikliği başvurusu, kişinin kendi iradesiyle yapması gerekir.