Boşanma, evlilik birliğinin mahkeme kararı ile sona ermesi durumudur. Boşanma ile birlikte eşler arasındaki mal rejimi de sona erer ve mal paylaşımı yapılır. Türkiye’de yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu rejime göre, evlilik birliği içinde edinilen tüm mallar, eşler arasında eşit olarak paylaşılır.
Boşanmada mal paylaşımına dahil olan mallar şunlardır:
- Ev, araba, arsa, tarla, işyeri, bankadaki paralar, menkul kıymetler, haklar ve alacaklar
- Evlilik birliği içinde edinilen tüm gelirler ve kazançlar
- Evlilik birliği içinde yapılan tüm harcamalar
Boşanmada mal paylaşımına dahil olmayan mallar şunlardır:
- Evlenmeden önce edinilen mallar
- Miras yoluyla elde edilen mallar
- Manevi tazminat
- Kişisel kullanım eşyaları
Boşanmada mal paylaşımı, aile mahkemesinde açılacak bir dava ile yapılır. Bu dava, boşanma davasından ayrı olarak yürütülür. Mal paylaşımı davası, boşanma davasından önce veya sonra açılabilir. Boşanma davasından önce açılan mal paylaşımı davasında, boşanma kararı kesinleşinceye kadar dava bekletici mesele olarak görülür. Mal paylaşımı davasında, eşlerin mal varlığı değerleri belirlenir. Bu değerler, bilirkişi tarafından tespit edilir. Daha sonra, bu değerler eşit olarak paylaşılır.
Mal paylaşımında, eşlerin katkıları da dikkate alınır. Örneğin, ev hanımı olan eşin, ev işlerinde ve çocuk bakımında yaptığı katkılar, mal paylaşımında göz önünde bulundurulur. Mal paylaşımı davasında, eşler aralarında anlaşmaya varabilirler. Bu durumda, anlaşmaya varılan hususlar, mahkeme tarafından karara bağlanır. Anlaşma sağlanamazsa, mal paylaşımı davası mahkeme tarafından karara bağlanır. Mahkeme, mal paylaşımında hakkaniyete uygun bir karar verir.
Boşanmada Mal Paylaşımı Davası Açma Süresi (Zamanaşımı)
Boşanma, evliliğin sona ermesi anlamına gelir. Boşanma ile birlikte evlilik birliği içerisinde edinilen malların paylaşımı da gündeme gelir. Bu paylaşım, boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde açılacak bir dava ile gerçekleştirilir. Boşanmada mal paylaşımı davası, eşlerin evlilik birliği içerisinde edindikleri malların, boşanma nedeniyle eşit olarak paylaşılmasını sağlayan bir davadır. Bu dava, boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde açılabilir. Bu süre, hak düşürücü süre olarak da adlandırılır. Bu süre geçtikten sonra mal paylaşımı davası açılamaz.
Boşanmada mal paylaşımı davasının zamanaşımı süresi, Türk Medeni Kanunu’nun 146. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, “kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir.” Boşanmada mal paylaşımı davası, bir alacak davası niteliğindedir. Bu nedenle, zamanaşımı süresi de 10 yıldır. Boşanmada mal paylaşımı davasında zamanaşımı, hak düşürücü süredir. Bu süre geçtikten sonra dava açılamaz. Bu nedenle, mal paylaşımı davası açmayı düşünen kişilerin, bu süreyi dikkate almaları gerekir. Boşanmada mal paylaşımı davası, aile mahkemesinde açılır.
Davanın açılabilmesi için, davacı eşin boşanma kararının kesinleşmesini beklemesi gerekir. Boşanma kararı kesinleştikten sonra, davacı eş, mal paylaşımı davası açmak için gerekli belgeleri hazırlar ve mahkemeye başvurur. Boşanmada mal paylaşımı davasında, mahkeme, eşlerin evlilik birliği içerisinde edindikleri malların listesini hazırlar. Bu liste, eşlerin mal rejimi sözleşmesi varsa, bu sözleşmeye göre hazırlanır. Mal rejimi sözleşmesi yoksa, mahkeme, eşlerin mallarını, edinme biçimlerine göre değerlendirir.
Mahkeme, mal paylaşımı davasında, eşlerin mallarını, eşit oranda paylaşmalarını sağlar. Ancak, eşlerin kusur durumları da dikkate alınarak, mal paylaşımı oranları değiştirilebilir. Boşanmada mal paylaşımı davası, evlilikten sonra edinilen malların paylaşımı için açılan bir davadır. Bu dava, boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde açılabilir. Bu süre, hak düşürücü süredir. Bu süre geçtikten sonra mal paylaşımı davası açılamaz.
Boşanmada Mal Paylaşımı Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Boşanma, evliliğin sona ermesi anlamına gelir. Boşanma ile birlikte eşler arasındaki mal rejimi de sona erer. Bu nedenle, eşler arasında evlilik birliği içinde edinilen malların paylaşımı için boşanma davası ile birlikte veya ayrı bir dava olarak mal paylaşımı davası açılabilir. Görevli Mahkeme Boşanmada mal paylaşımı davasına bakmaya görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla görev yapmaktadır. Yetkili Mahkeme Yetkili mahkeme, boşanma davasına bakmaya yetkili olan mahkemedir. Boşanma davasına bakmaya yetkili mahkeme, boşanma davasının açıldığı yer mahkemesidir.
Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanmak konusunda anlaştıkları ve bu anlaşmayı bir protokol ile belgelendirdikleri bir boşanma türüdür. Anlaşmalı boşanma davasında eşler, boşanma dışındaki hususlarda da anlaşabilirler. Bu hususlardan biri de mal paylaşımıdır.
Anlaşmalı boşanma davasında mal paylaşımı, eşlerin anlaşması doğrultusunda yapılır. Eşler, evlilik birliği içerisinde edindikleri tüm malları, kendi aralarında istedikleri şekilde paylaşabilirler. Bu paylaşım, eşlerin malvarlığı değerlerinin eşit olması veya eşit olmayan bir şekilde paylaşılması şeklinde olabilir. Anlaşmalı boşanma davasında mal paylaşımı yapılırken, Türk Medeni Kanunu’nun mal rejimi hükümleri de dikkate alınır.
Eşler, aralarındaki mal rejimi sözleşmesinde farklı bir hüküm yoksa, edinilmiş mallara katılma rejimine tabidirler. Bu rejime göre, evlilik birliği içerisinde edinilen tüm mallar, eşler arasında eşit olarak paylaştırılır. Anlaşmalı boşanma davasında mal paylaşımı, boşanma protokolünde düzenlenir. Boşanma protokolü, eşler tarafından birlikte hazırlanır ve imzalandıktan sonra mahkemeye sunulur. Mahkeme, protokolü inceledikten sonra onayladığı takdirde, mal paylaşımı davası sonuçlanmış olur.
Zina (Aldatma) Nedeniyle Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Zina, Türk Medeni Kanunu’nda boşanma sebebi olarak kabul edilen bir eylemdir. Zina nedeniyle boşanma kararı verilmesi halinde, aldatan eşin mal paylaşımında hak kaybına uğraması söz konusu olabilir. Medeni Kanun’un 236. maddesine göre, zina nedeniyle boşanma halinde, hakim, aldatan eşin katılma alacağının, yani artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya bu hakkın ortadan kaldırılmasına karar verebilir. Katılma alacağı, eşlerin evlilik birliği içinde edindikleri malların, evliliğin sona ermesinden sonra, eşler arasında paylaşılmasına ilişkin bir haktır.
Aldatan eşin katılma alacağının azaltılması veya ortadan kaldırılması halinde, aldatan eşin edinilmiş mallardan hiçbir pay alamayacağı gibi, aldatılmayan eşin edinilmiş mallardan alacağı pay da artabilir. Aldatan eşin katılma alacağının azaltılması veya ortadan kaldırılması kararı verilebilmesi için, boşanma kararının zina nedeniyle verilmiş olması gerekir. Boşanma kararının başka bir nedenle verilmiş olması halinde, aldatan eşin katılma alacağının azaltılması veya ortadan kaldırılması mümkün değildir. Aldatan eşin katılma alacağının azaltılması veya ortadan kaldırılması kararı, hakimin takdirindedir. Hakim, bu kararı verirken, tarafların kusur durumunu, edinilmiş malların durumunu, tarafların ekonomik ve sosyal durumlarını ve boşanmanın mali sonuçlarına ilişkin tüm unsurları göz önünde bulundurur.
Evlenmeden Önce Krediyle Alınan Mallar Nasıl Paylaşılır?
Türk Medeni Kanunu’na göre, eşlerin malları edinilmiş mallar ve kişisel mallar olarak ikiye ayrılır. Edinilmiş mallar, evlilik birliği içinde edinilen mallardır. Kişisel mallar ise, evlilik birliği dışında edinilen mallar veya evlilik birliği içinde edinilmiş olsalar bile, eşlerin kişisel kullanımına özgü mallardır. Evlenmeden önce krediyle alınan mallar, kural olarak kişisel mal olarak kabul edilir. Ancak, evlilik içinde bu malların kredisi ödenmişse, ödenen kredi tutarı edinilmiş mal olarak kabul edilir.
Örneğin, bir kişi evlenmeden önce 100.000 TL’ye bir ev satın alır ve bu ev için 50.000 TL kredi çeker. Evliliğin ilk yılında bu kredinin 25.000 TL’si ödenirse, kalan 25.000 TL kişisel mal olarak kabul edilir. Ödenen 25.000 TL ise edinilmiş mal olarak kabul edilir. Edinilmiş mallar, boşanma halinde eşler arasında eşit olarak paylaştırılır. Bu nedenle, yukarıdaki örnekte, boşanma halinde eşler arasında evin 75.000 TL’si kişisel mal olarak, 25.000 TL’si ise edinilmiş mal olarak paylaştırılacaktır. Edinilmiş malların paylaşımında, ödenen kredi tutarının malın alış bedeline oranı dikkate alınır. Örneğin, yukarıdaki örnekte, evin alış bedeli 100.000 TL ise, ödenen kredi tutarının malın alış bedeline oranı %25’tir. Bu nedenle, ödenen kredi tutarı olan 25.000 TL, evin %25’ine karşılık gelmektedir.
Boşanma Davası Açılmadan Önce Satılan Mallar Paylaşıma Dahil Midir?
Türk Medeni Kanunu’na göre, evlilik birliği içinde edinilen mallar, eşlerin ortak malı sayılır. Bu nedenle, boşanma davası açılmadan önce satılan mallar da, diğer eşin katılma alacağı hesabına dahil edilir. Ancak, boşanma davası açılmadan önce malın satılmasının, diğer eşin katılma alacağını azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla yapıldığının tespit edilmesi halinde, bu mallar paylaşıma dahil edilmez.
Yargıtay kararlarında, boşanma davası açılmadan önce mal satılmasının, diğer eşin katılma alacağını azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla yapıldığının tespitinde, aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
- Malın satılmasının zamanı
- Malın değeri Malın satışının şekli
- Malın satışından elde edilen gelirin kullanımı
Örneğin, boşanma davası açılmadan bir yıl önce, eşlerden birinin üzerine kayıtlı olan ve evlilik birliği içinde edinilen bir evin satılması halinde, bu satışın diğer eşin katılma alacağını azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla yapıldığının kabulü daha kolaydır.
Sonuç olarak, boşanma davası açılmadan önce satılan mallar, diğer eşin katılma alacağı hesabına dahil edilir. Ancak, malın satılmasının, diğer eşin katılma alacağını azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla yapıldığının tespit edilmesi halinde, bu mallar paylaşıma dahil edilmez.
Mal Paylaşımı için Evlilikten Önce Sözleşme Yapmak Gerekir mi?
Yasal olarak, mal paylaşımı için evlilikten önce sözleşme yapmak zorunlu değildir. Yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir ve eşler bu rejime tabi olmak zorundadırlar. Ancak, eşler, evlenmeden önce veya sonra bir mal rejimi sözleşmesi yaparak bu rejimi değiştirebilirler. Evlilikten önce mal rejimi sözleşmesi yapmak, eşler için bazı avantajlar sağlayabilir. Örneğin, eşler, bu sözleşme ile evlilik birliği içinde edinecekleri malların paylaşımını kendileri belirleyebilirler. Bu sayede, evlilik birliği sona erdiğinde, mal paylaşımı konusunda herhangi bir anlaşmazlık yaşanmasını önleyebilirler.
Evlilikten önce mal rejimi sözleşmesi yapmak isteyen eşlerin, bu sözleşmeyi dikkatlice hazırlamaları gerekir. Sözleşmenin içeriği, Türk Medeni Kanunu’nun ilgili hükümlerine uygun olmalıdır. Aksi takdirde, sözleşme geçersiz olabilir. Evlilikten önce mal rejimi sözleşmesi yapmak isteyen eşlerin, bir avukattan yardım almaları tavsiye edilir. Avukat, eşlerin haklarını korumalarına ve sözleşmenin geçerli olmasını sağlamalarına yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak, mal paylaşımı için evlilikten önce sözleşme yapmak zorunlu değildir. Ancak, eşler, bu sözleşmeyi yaparak evlilik birliği içinde edinecekleri malların paylaşımını kendileri belirleyebilirler. Bu sayede, evlilik birliği sona erdiğinde, mal paylaşımı konusunda herhangi bir anlaşmazlık yaşanmasını önleyebilirler.
Boşanmada Paylaşılmayan Mallar
Boşanma, bir evliliğin sona ermesi ve eşlerin hukuki ve kişisel bağlarının çözülmesini ifade eder. Boşanma halinde, eşlerin evlilik birliği içinde edindikleri mallar üzerinde paylaşım yapılması söz konusudur. Ancak, bazı mallar boşanma durumunda paylaşıma dahil edilmez. Kişisel Mallar Boşanmada paylaşıma tabi olmayan mallar, kişisel mallar olarak adlandırılır. Kişisel mallar, eşlerin evlilik birliği içinde edindikleri mallar olsa bile, eşlerin kişisel kullanımına özgü olan mallardır.
Kişisel mallar şu şekilde sıralanabilir:
- Eşlerden sadece birinin kişisel olarak kullandığı eşyalar (giysiler, takılar, kişisel bakım ürünleri vb.)
- Evlilik öncesinde eşlerden birine ait bulunan mallar
- Eşlerden birine kalan miras
- Evlilik sırasında karşılıksız (bedel ödemeksizin) kazanılan değerler
- Manevi tazminat alacakları
- Kişisel malların yerine geçen değerler (örneğin, eşlerden birinin kişisel eşyalarının çalınması veya yok olması halinde, eşyaların tazminatı için alınan para)
Boşanmada Araba Paylaşımı
Boşanmada araba paylaşımı yapılırken, aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
- Arabanın edinildiği tarih
- Arabanın satın alınmasında her iki eşin katkısı
- Arabanın kullanım amacı
- Arabanın maddi değeri
Örneğin, evlilik birliği içerisinde edinilen bir arabanın, satın alınmasında her iki eşin de katkısı olması halinde, arabanın değeri iki eş arasında eşit olarak paylaştırılır. Ancak, arabanın satın alınmasında bir eşin daha fazla katkısı olması halinde, arabanın değeri o eş lehine orantılı olarak paylaştırılır. Ayrıca, arabanın kullanım amacı da paylaşımda dikkate alınan bir husustur. Örneğin, arabanın sadece bir eşin iş veya okul için kullanılması halinde, o eşe verilmesi daha uygun olabilir. Son olarak, arabanın maddi değeri de paylaşımda dikkate alınır. Örneğin, arabanın değeri yüksek olması halinde, arabanın satışı ve gelirinin her iki eş arasında paylaştırılması daha uygun olabilir.
Boşanmada Eşe Ait Şirketin Paylaşımı
Boşanma, eşlerin evlilik birliğinden ayrılması durumudur. Bu durumda eşler, evlilik birliği içerisinde edindikleri mal ve hakları paylaşmak zorundadır. Eşlerin sahip olduğu şirket hisseleri de bu mal ve haklar arasında yer alır. Boşanmada şirketin paylaşımı, şirketin edinilme şekline göre farklılık gösterir. Evlilikten önce edinilen şirket hisseleri, kişisel mal olarak kabul edilir. Bu durumda, şirket hisseleri boşanmada paylaşıma tabi değildir. Ancak, şirketin hisseleri evlilik boyunca değer kazanmış ise veya şirkette dağıtılmayan kar payı varsa, diğer eş bu değerlerin yarısını isteyebilir.
Evlilikten sonra edinilen şirket hisseleri, edinilmiş mal olarak kabul edilir. Bu durumda, şirket hisseleri boşanmada paylaşıma tabidir. Eşler, şirket hisselerinin değeri üzerinden katılma alacağı talep edebilir. Miras yoluyla kalan şirket hisseleri de kişisel mal olarak kabul edilir. Bu durumda, şirket hisseleri boşanmada paylaşıma tabi değildir. Boşanmada şirketin paylaşımında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Şirket hisselerinin değeri,
- Şirketin mali durumu,
- Şirketin devam edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Şirket hisselerinin paylaşımı, eşlerin anlaşmaları doğrultusunda yapılabilir. Anlaşma sağlanamazsa, mahkeme karar verir. Şirket hisselerinin paylaşımı sonucunda, eşlerden birinin şirketteki ortaklığı sona erebilir. Boşanma durumunda, eşlerin sahip olduğu şirket hisselerinin paylaşımı konusunda uzman bir avukattan yardım alınması tavsiye edilir.
Yazlık evımı yıgenıme versem sorun cıkarmı
Merhabalar,
Evlenme tarihiniz ve aranızdaki mal rejimi sözleşmesi olup olmamasına göre durum farklılık arz edecektir.
Daha detaylı bilgi ve danışmanlık için 0 216 451 88 50 veya 0 533 488 63 78 nolu telefonları arayabilir veya ofisimizi ziyaret edebilirsiniz.
İyi günler dileriz.
Evlenmeden önce arsa almıştım 3 sene sonra bir dükkan ve 3 daireli bina yaptık üzerine. Arsa evlenmeden önce alındığından eşim buradan hak talep edebilir mi.
Merhabalar,
Evlilik öncesi alınan mallar üzerinde eşlerin hakkı bulunmamaktadır.
Daha detaylı bilgi ve danışmanlık için 0 216 451 88 50 veya 0 533 488 63 78 nolu telefonları arayabilir veya ofisimizi ziyaret edebilirsiniz.
İyi günler dileriz.