Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre, devlet memurlarının işledikleri fiil ve haller nedeniyle uygulanabilecek en ağır disiplin cezası, devlet memurluğundan çıkarmadır. Bu ceza, memurun memurlukla ilişkisinin kesilmesi anlamına gelir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası gerektiren fiil ve haller, Kanunun 125. maddesinde sayılmıştır. Bu fiil ve haller şunlardır:
- İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükun ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, engelleme veya tahrip etmek.
- Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek.
- Siyasi partilere girmek veya üye olmak.
- Özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek.
- Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin görev veya emirleri kasten yerine getirmemek.
- Amirlerine, maiyetindekilere ve iş sahiplerine fiili tecavüzde bulunmak veya bunları tehdit etmek.
- Devlet memuru olarak, siyasi ve ideolojik eylemlerden arananları görev mahallinde gizlemek.
- Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak.
- 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı fiilleri işlemek.
Bu fiil ve haller, devlet memurunun memurluk sıfatına yakışmayacak, görevini gereği gibi yerine getirmesine engel olacak veya kamu düzenini bozacak niteliktedir. Bu nedenle, bu fiil ve halleri işleyen memurlar hakkında devlet memurluğundan çıkarma cezası verilebilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası, disiplin soruşturması sonucunda verilir. Soruşturma sonucunda memurun fiil ve hallerinin devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektirdiğine kanaat getirilirse, memur hakkında devlet memurluğundan çıkarma cezası verilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası, memurun memurlukla ilişkisinin kesilmesi anlamına geldiğinden, bu cezanın verilmesinde son derece dikkatli olunmalıdır. Bu cezanın verilmesi, memurun memurluk kariyerinin sona ermesi anlamına gelir.
Memurluktan Çıkarma Cezasının İptali ve Memurun Göreve İade Davası
Devlet memurları, görevlerini yerine getirirken uymaları gereken yasal ve etik kurallara aykırı davranmaları halinde disiplin cezası ile cezalandırılabilirler. Bu cezalar, hafif ihlallerde kınama, ağır ihlallerde ise kademe ilerlemesinin durdurulması, bir kademe indirme, üç ay ve bir yıl arasında aylıktan kesme, beş yıla kadar kademe ilerlemesinin durdurulması, devlet memurluğundan çıkarma şeklinde sıralanır.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası, en ağır disiplin cezası olup, memurun memuriyetten tamamen çıkarılmasını gerektirir. Bu ceza, memurun görevine son verilmesini ve memuriyetten çıkarılmasını ifade eder.
Memurluktan çıkarma cezasına karşı idari yargıda iptal davası açılabilir. Bu dava, memurun cezanın kendisine tebliğinden itibaren 60 gün içinde son görev yaptığı yer idare mahkemesinde açılmalıdır. İptal davasında, memurun cezanın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek dava açması gerekir. Bu kapsamda, memur cezanın yetki, sebep, şekil, konu ve amaç yönlerinden birinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürebilir.
İdare mahkemesi, davayı inceleyerek cezanın hukuka uygun olup olmadığını karara bağlar. Cezanın hukuka aykırı olduğuna karar verilmesi halinde, idare mahkemesi cezayı iptal eder ve memurun göreve iadesine karar verir.
Memurun göreve iadesine karar verilmesi halinde, memurun görevden uzak kaldığı süreye ilişkin özlük hakları ve mali hakları da geri verilir. Memurluktan çıkarma cezasının iptal edilmesi ve memurun göreve iade edilmesi, memur için önemli bir hak kaybının giderilmesi anlamına gelmektedir. Bu nedenle, memurun bu konudaki haklarını koruması ve gerekirse hukuki yardım alması önemlidir.
Memuriyetten Çıkarma Kararını Kim Verir?
Memuriyetten çıkarma, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda yer alan en ağır disiplin cezasıdır. Bu ceza, memurun görevinden sürekli olarak ayrılmasına neden olur. Memuriyetten çıkarma cezası, amirlerin bu yoldaki isteği üzerine, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir. Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur, cezayı kabul veya reddeder.
Yüksek disiplin kurulu, memurun bağlı bulunduğu kamu idaresinin üst kademe yöneticilerinden oluşur. Kurul, memurun hakkındaki disiplin soruşturması dosyasını inceler ve gerekli gördüğü takdirde memurun savunmasını alır. Savunmanın alınmasından sonra kurul, memurun eyleminin ağırlığına ve kamu yararına uygunluğuna göre bir karar verir. Yüksek disiplin kurulunun memur hakkında verdiği çıkarma cezası kararı, kesindir. Ancak, memur bu karara karşı idari yargıda iptal davası açabilir.
Devlet Memurluğundan Atılma Şartları
Devlet memurları, kamusal görevlerde bulunan kişilerdir. Bu nedenle, devlet memurlarından kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesini sağlayacak bir davranış ve tutum sergilemeleri beklenir. Bu beklentiye aykırı davranan memurlar hakkında, disiplin cezası uygulanabilir. Disiplin cezalarının en ağırı ise devlet memurluğundan atılmadır.
Devlet memurluğundan atılma, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, devlet memurluğundan atılma cezasına aşağıdaki fiil ve haller nedeniyle karar verilebilir:
- Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmak.
- Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak.
- Devletin güvenliğine karşı gizli bilgileri açıklamak.
- Siyasi ve ideolojik eylemlerden arananları görev mahallinde gizlemek.
- Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak.
- 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı fiilleri işlemek.
Devlet memurluğundan atılma cezası, disiplin amirleri tarafından yaptırılan soruşturmaya ait dosya, memurun bağlı bulunduğu kamu idaresinin yüksek disiplin kuruluna tevdinden itibaren azami altı ay içinde bu kurulca karara bağlanır.
Devlet memurluğundan atılma cezası, memurun memuriyete son verilmesini gerektirir. Bu cezaya çarptırılan memur, memuriyete bir daha atanamaz. Devlet memurluğundan atılma, memurun kamu görevinden çıkarılmasını gerektiren en ağır disiplin cezasıdır. Bu ceza, memurun mesleki itibarını ve kariyerini önemli ölçüde zedelemektedir. Bu nedenle, devlet memurlarının, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesini sağlayacak bir davranış ve tutum sergilemeleri büyük önem taşımaktadır.
İlgili makale: Askeri Disiplin Kanunu, TSK Disiplin Kanunu
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası Süresi
Devlet memurları, görevlerini yerine getirirken uyması gereken kurallara ve sorumluluklara tabidirler. Bu kurallara ve sorumluluklara aykırı davranan memurlar hakkında disiplin soruşturması başlatılarak disiplin cezası uygulanabilir. Devlet memurları için uygulanabilecek en ağır disiplin cezası, devlet memurluğundan çıkarma cezasıdır.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası, memurun memuriyete son verilmesini gerektiren bir cezadır. Bu ceza, memurun görevini ihmal veya görevi kötüye kullanma gibi ağır fiilleri nedeniyle uygulanabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinde, devlet memurluğundan çıkarma cezasının süresi düzenlenmiştir. Buna göre, devlet memurluğundan çıkarma cezası, memurun memuriyetten çıkarıldığı tarihte hüküm ifade eder ve derhal uygulanır. Ancak, devlet memurluğundan çıkarma cezasına karşı idari yargıda iptal davası açılabilir. İptal davası sonucunda, mahkeme tarafından verilen iptal kararının kesinleşmesi halinde, devlet memurluğundan çıkarma cezası ortadan kalkar.
Devlet memurluğundan çıkarma cezasına karşı idari yargıda iptal davası açma süresi, 60 gündür. Bu süre, devlet memurluğundan çıkarma cezasının ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar. Devlet memurluğundan çıkarma cezasının süresi, memurun memuriyetten çıkarıldığı tarihten itibaren başlar. Bu süre, idari yargıda iptal davası açılmadığı takdirde, memurun memuriyetten çıkarılmasını kesinleştirir.
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasında Savunma Hakkı
Devlet memurları, kamu hizmetinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi amacıyla görev yapan kişilerdir. Bu nedenle, memurların görev ve sorumlulukları kanunlarla belirlenmiştir. Memurlar, bu görev ve sorumluluklarını yerine getirmedikleri takdirde, disiplin cezası ile cezalandırılabilirler. Disiplin cezası, memurun görevine veya memuriyet sıfatına aykırı hareketi nedeniyle verilen bir yaptırımdır. Disiplin cezaları, ağırlık derecesine göre uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan çıkarma şeklindedir.
Memuriyetten çıkarma cezası, en ağır disiplin cezasıdır. Bu cezanın verilmesi, memurun memuriyete son verilmesi anlamına gelir. Memuriyetten çıkarma cezasının verilmesi, memurun görev ve sorumluluklarını yerine getirme konusundaki ciddi bir ihmal veya kusurunun bulunması halinde mümkündür. Memuriyetten çıkarma cezasına karşı idari yargıya dava açılabilir. Bu davada, memurun savunma hakkının eksiksiz şekilde kullanılıp kullanılmadığı da değerlendirilir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 129. maddesinin 2. fıkrasına göre, hakkında memurluktan çıkarma cezası istenen memur, soruşturma evrakını incelemeye, tanık dinletmeye, disiplin kurulunda sözlü veya yazılı olarak kendisini veya vekili vasıtasıyla savunma yapma hakkına sahiptir. Bu hüküm uyarınca, memuriyetten çıkarma cezasına karşı savunma hakkı, diğer disiplin cezalarına göre daha geniş kapsamlıdır. Memurun, soruşturma evrakını inceleme, tanık dinletme ve sözlü veya yazılı savunma yapma hakkı vardır.
Savunma hakkı, adil yargılanma hakkının bir gereğidir. Memuriyetten çıkarma cezası, memurun mesleğini kaybetmesine neden olan ağır bir yaptırımdır. Bu nedenle, memurun savunma hakkının eksiksiz şekilde kullanılması, cezanın hakkaniyete uygun bir şekilde verilmesi açısından önemlidir.
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezasına İtiraz
Devlet memurları, görevlerini yerine getirirken uymaları gereken kurallara aykırı davranmaları halinde disiplin cezası ile karşılaşabilirler. Disiplin cezaları, memurların uyarılması, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve devlet memurluğundan çıkarma şeklinde uygulanabilir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası, memurun görevinden ihraç edilmesi anlamına gelir. Bu ceza, memurlar için en ağır disiplin cezasıdır. Devlet memurluğundan çıkarma cezasına karşı idari itiraz yolu bulunmamaktadır. Bu nedenle, hakkında devlet memurluğundan çıkarma cezası verilen memur, cezanın tebliğinden itibaren 60 gün içinde yetkili idare mahkemesinde iptal davası açmalıdır.
Devlet memurluğundan çıkarma cezasına karşı açılacak iptal davasında, memurun aşağıdaki hususları ileri sürmesi mümkündür:
- Cezanın hukuka aykırı olması
- Cezanın ölçüsüz olması
- Cezanın verileceğine dair yeterli delil bulunmaması
- Cezanın adil olmadığı
İdare mahkemesi, iptal davasında iddiaları inceleyerek, cezanın hukuka uygun olup olmadığını, ölçülü olup olmadığını ve verileceğine dair yeterli delil bulunup bulunmadığını değerlendirecektir. Mahkeme, cezanın hukuka aykırı veya ölçüsüz olduğuna karar verirse, cezayı iptal edecektir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezasına karşı açılacak iptal davasında, memurun bir avukattan hukuki yardım alması faydalı olacaktır.
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası Alan Ne Yapmalı?
Devlet memurluğundan çıkarma cezası, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenen en ağır disiplin cezasıdır. Bu ceza, memurun memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunması nedeniyle verilir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası alan memur, bu cezanın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde idari yargıda iptal davası açabilir. Bu dava, memurun son görev yaptığı yer idare mahkemesinde görülür.
İptal davası açarken, memurun cezanın hukuka aykırılığını ileri sürmesi gerekir. Örneğin, cezanın verilmesinde yasal veya usul eksiklikleri varsa, cezanın objektif değerlendirmeye uygun olmadığı veya cezanın memurun eylemine orantılı olmadığı iddia edilebilir.
İptal davasında, memurun lehine karar verilmesi durumunda, memuriyetten çıkarma cezası kaldırılır ve memur eski görevine iade edilir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası alan memurun dikkat etmesi gereken hususlar şunlardır:
- Cezanın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde iptal davası açması gerekir. Bu süre, hak düşürücü süredir.
- Dava açarken cezanın hukuka aykırılığını ileri sürmesi gerekir.
- Davayı kendisi açabileceği gibi, bir avukata da vekalet verebilir.
Devlet memurluğundan çıkarma cezası alan memurun iptal davası açması, memuriyete geri dönme şansını artıran en önemli yoldur.