Arsa payı, kat mülkiyetinde her bir bağımsız bölümün, ana taşınmazın tamamına ortak olma payıdır. Arsa payı, bağımsız bölümün büyüklüğü, konumu ve kullanım amacı gibi faktörlere göre belirlenir. Arsa paylarının bağımsız bölümlerin payları ile oranlı olarak tahsis edilmediği hallerde, her kat maliki veya kat irtifakı sahibi, arsa paylarının yeniden düzenlenmesi için mahkemeye başvurabilir. Bu davaya, arsa payının düzeltilmesi davası denir.
Arsa payının düzeltilmesi davasının açılabilmesi için, şu şartların varlığı gerekir:
- Davacı, kat maliki veya kat irtifakı sahibi olmalıdır.
- Dava konusu arsa payının bağımsız bölümlerin payları ile oranlı olarak tahsis edilmediğine dair bir hukuki yararın bulunması gerekir.
- Dava, kat mülkiyeti veya kat irtifakı devam ettiği sürece açılabilir.
Arsa payının düzeltilmesi davasında, mahkeme, bağımsız bölümlerin arsa paylarının yeniden belirlenmesine karar verir. Bu karar, tapu kütüğüne tescil edilir.
Arsa payının düzeltilmesi davasında, davacının iddialarını ispatlaması gerekir. Bu ispat, bilirkişi incelemesi, tanık beyanları ve diğer delillerle yapılabilir. Arsa payının düzeltilmesi davasının, kat mülkiyeti veya kat irtifakı hukukuna ilişkin bir dava olması nedeniyle, bu davalara taşınmazın bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemeleri bakar.
Arsa Payının Önem Arz Ettiği Hususlar
Arsa payı, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş olan taşınmazlarda, bağımsız bölümlere tahsis edilen ortak mülkiyet payıdır. Arsa payı, maliklerin arsa üzerindeki haklarını belirleyen en önemli unsurlardan biridir.
Arsa payının önemi, aşağıdaki hususlarda kendini göstermektedir:
- Bağımsız bölümlerin değeri: Arsa payı, bağımsız bölümlerin değerini doğrudan etkilemektedir. Arsa payı yüksek olan bağımsız bölümler, daha değerlidir.
- Bağımsız bölümlerin kullanım şekli: Arsa payı, bağımsız bölümlerin kullanım şeklini de belirlemektedir. Arsa payı yüksek olan bağımsız bölümlerde, daha fazla kullanım alanı bulunabilmektedir.
- Bağımsız bölümlerin ortak giderlere katılım oranı: Arsa payı, bağımsız bölümlerin ortak giderlere katılım oranını da belirlemektedir. Arsa payı yüksek olan bağımsız bölümler, ortak giderlere daha fazla katılım sağlamaktadır.
- Bağımsız bölümlerin yenilenmesi durumunda hak sahipliği: Arsa payı, bağımsız bölümlerin yenilenmesi durumunda hak sahipliğini de belirlemektedir. Arsa payı yüksek olan malikler, yenilenen yapıda daha fazla bağımsız bölüme sahip olabilmektedir.
Arsa payı, maliklerin arsa üzerindeki haklarını belirleyen önemli bir unsur olduğu için, arsa payının belirlenmesinde dikkatli olunması gerekmektedir.
Arsa payının belirlenmesinde, bağımsız bölümlerin özellikleri, arsanın konumu ve değeri gibi hususlar dikkate alınmalıdır. Arsa payının belirlenmesinde yanlışlık yapılması halinde, malikler arsa payının düzeltilmesi davası açabilmektedir.
Arsa payının düzeltilmesi davasında, arsa payının yeniden belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmaktadır. Arsa payının önemi göz önünde bulundurulduğunda, arsa payı sahibi olan kişilerin, arsa paylarının değerini ve haklarını korumaları için gerekli önlemleri almaları gerekmektedir.
Arsa Payının Belirlenmesi
Arsa payı, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulurken, ana yapıdaki bağımsız bölümlere tahsis edilen ortak mülkiyet payıdır. Arsa payı, bağımsız bölümlerin ortak yerlerdeki kullanım ve yönetim haklarını belirler.
Arsa payının belirlenmesi, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 48. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, arsa payları, bağımsız bölümlerin değerlerine göre belirlenir.
Arsa paylarının belirlenmesinde dikkate alınacak hususlar şunlardır:
- Bağımsız bölümlerin cinsi,
- Bulunduğu kat,
- Alanı,
- Isıtma sistemi,
- Aydınlanması,
- Mimari kullanımı ve konumu,
- Cephe ve manzarası.
Arsa payları, proje müellifi tarafından belirlenir ve kat mülkiyeti kurulurken beyanlara kaydedilir. Arsa paylarının belirlenmesinde tarafların beyanları bağlayıcı değildir.
Arsa paylarının belirlenmesinde, bağımsız bölümlerin değerlerinin objektif olarak belirlenmesi gerekir. Bu nedenle, arsa paylarının belirlenmesinde bilirkişi görüşüne başvurulabilir. Arsa paylarının belirlenmesinde yapılan hatalardan dolayı hak kaybına uğrayan kat maliki, arsa payının düzeltilmesi davası açabilir. Arsa payının düzeltilmesi davasında, bağımsız bölümlerin değerleri ile arsa paylarının orantılı olup olmadığı değerlendirilir.
Arsa payının belirlenmesi, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmasında önemli bir husustur. Arsa paylarının doğru belirlenmesi, bağımsız bölümlerin ortak yerlerdeki kullanım ve yönetim haklarının hakkaniyete uygun olarak belirlenmesini sağlar.
Arsa Payının Düzeltilmesi Davası Hangi Şartlarda Açılabilir?
Arsa payı, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş taşınmazın üzerinde bulunan bağımsız bölümlerin, arsa üzerinde sahip oldukları pay oranını ifade eder. Arsa payları, bağımsız bölümlerin değerlerine orantılı olarak belirlenmelidir. Ancak, arsa paylarının bu şekilde belirlenmemiş olması halinde, kat mülkiyeti veya kat irtifakı sahibi olan kişiler, arsa payının düzeltilmesi davası açabilirler.
Arsa payının düzeltilmesi davasının açılabilmesi için, aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- Arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantsız olması.
- Kat irtifakı veya kat mülkiyetinin devam ediyor olması.
- Davacının, arsa payının düzeltilmesinden dolayı bir hukuki yararının olması.
Arsa payının düzeltilmesi davası, tespit davası niteliğindedir. Bu nedenle, davada, arsa payının doğru oranının tespit edilmesi gerekir. Dava, taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesinde görülür. Arsa payının düzeltilmesi davasında, davacı, arsa payının düzeltilmesini talep eder.
Mahkeme, davanın kabulü halinde, arsa payının doğru oranını tespit eder. Bu tespite göre, arsa payları yeniden düzenlenir. Arsa payının düzeltilmesi davasında zamanaşımı süresi, 10 yıldır. Bu süre, arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantsız olarak belirlendiği tarihten itibaren başlar.
Arsa Payının Düzeltilmesi Davasını Kim Açabilir?
Arsa payı, kat mülkiyetinde bağımsız bölümlerin ortak mülkiyetindeki arsada sahip oldukları paydır. Arsa payları, bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilir. Ancak, bazı durumlarda arsa payları bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilmeyebilir. Bu durumda, arsa paylarının düzeltilmesi davası açılabilir.
Arsa payının düzeltilmesi davasını, arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilmediğini iddia eden kat malikleri, kat irtifakı sahipleri veya bunların mirasçıları açabilir. Bu dava, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 3. ve 44. maddelerinde düzenlenmiştir.
Arsa payının düzeltilmesi davasında, mahkeme öncelikle arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilip edilmediğini tespit eder. Eğer arsa payları bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilmemişse, mahkeme arsa paylarını yeniden düzenler.
Arsa payının düzeltilmesi davasında, davacı arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilmediğini iddia eden kat maliki, kat irtifakı sahibi veya bunların mirasçılarıdır. Davalı ise, kat malikleri kurulu veya onun adına davalıya yetki verilmiş olan kat maliklerinden biridir.
Arsa payının düzeltilmesi davasında, davacı, arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilmediğini gösteren delilleri mahkemeye sunmalıdır. Bu deliller arasında, bağımsız bölümlerin değerlerini gösteren ekspertiz raporu, tapu kayıtları, kat mülkiyeti planı ve kat maliklerinin aralarında yapmış oldukları anlaşmalar yer alabilir.
Arsa payının düzeltilmesi davası, basit yargılama usulüne göre görülür. Dava sonunda, mahkeme arsa paylarının yeniden düzenlenmesine karar verir. Bu karar kesindir.
Arsa Payının Düzeltilmesi Davasının Açılması İçin Gerekli Şartlar
Arsa payının düzeltilmesi davasının açılabilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
- Davacı, kat maliki, kat irtifakı sahibi veya bunların mirasçılarından biri olmalıdır.
- Davalı, kat malikleri kurulu veya onun adına davalıya yetki verilmiş olan kat maliklerinden biri olmalıdır.
- Arsa paylarının bağımsız bölümlerin değerleriyle orantılı olarak tahsis edilmediğini iddia eden taraf, bu iddiasını ispatlamalıdır.
Arsa Payının Düzeltilmesi Davasının Süresi
Arsa payının düzeltilmesi davası, arsa paylarının düzenlendiği tarihten itibaren 5 yıl içinde açılmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir.
Arsa Payının Düzeltilmesi Davasında Zamanaşımı
Arsa payı, bir apartmandaki veya sitedeki bağımsız bölümlerin kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulması sırasında, bu bölümlerin ortak kullanıma ayrılan arsada sahip oldukları paylardır. Arsa paylarının bağımsız bölümlerin payları ile orantılı olarak tahsis edilmesi gerekmektedir. Aksi halde, arsa paylarının düzeltilmesi davası açılabilir.
Arsa payının düzeltilmesi davası, mülkiyet hakkına ilişkin bir davadır. Bu nedenle, zamanaşımı süresi bulunmamaktadır. Dava, bağımsız bölümler kat mülkiyeti veya kat irtifakı statüsünü korudukları sürece açılabilir. Yapının yıkılması halinde, kat mülkiyeti ortadan kalkacak ve kat mülkiyeti paylı mülkiyete dönüşecektir. Bu nedenle, arsa payları gerçek durumu yansıtmayan maliklerin hak kaybına uğramamaları için yapının yıkılmasından önce arsa payı düzeltmesi için dava açması gerekmektedir.
Arsa payının düzeltilmesi davası, kat maliki veya kat irtifakı sahibi olan herkes tarafından açılabilir. Dava, sulh hukuk mahkemesinde görülür. Dava dilekçesinde, arsa paylarının bağımsız bölümlerin payları ile orantılı olarak tahsis edilmediğine dair iddialar yer almalıdır. Ayrıca, davacının arsa payının düzeltilmesini talep ettiği oran da belirtilmelidir. Dava sonucunda, bilirkişi incelemesi yapılarak arsa payları yeniden belirlenir. Mahkeme, bilirkişi raporunun sonucuna göre karar verir.
Arsa payının düzeltilmesi davası, kat mülkiyetinin korunması açısından önemli bir davadır. Bu nedenle, arsa paylarının gerçek durumu yansıtmadığını düşünen maliklerin dava açması gerekmektedir.
Arsa payının düzeltilmesi davasında zamanaşımı süresi bulunmadığından, bu davayı herhangi bir zaman açmak mümkündür. Ancak, yapının yıkılma riski varsa, davayı vakit kaybetmeden açmak faydalı olacaktır.
Arsa Payının Düzeltilmesi Davası Kime Karşı Açılır?
Arsa payı, kat mülkiyeti tesis edilen bir yapının ortak olan arsasına ilişkin her kat malikinin sahip olduğu paydır. Arsa paylarının belirlenmesinde, bağımsız bölümlerin yapının genel giderlerine ve ortak yerlerin kullanılmasına katılım oranları göz önünde bulundurulur. Arsa paylarının, bağımsız bölümlerin payları ile oranlı olarak tahsis edilmediği hallerde, her kat maliki veya kat irtifakı sahibi, arsa paylarının yeniden düzenlenmesi için mahkemeye başvurabilir. Bu davaya arsa payının düzeltilmesi davası adı verilir.
Arsa payının düzeltilmesi davası, sadece kat maliki veya kat irtifakı sahibi veya onların yerine geçenlere karşı açılabilir. Mülkiyet hakkı olmayan kişiler, bu davayı açamaz. Ayrıca, kat maliki olmayan yöneticinin de pasif husumet ehliyeti yoktur. Bu nedenle, arsa payının düzeltilmesi davası, sadece kat malikleri veya kat irtifakı sahiplerine karşı açılabilir.
Dava, arsa paylarının yeniden düzenlenmesini talep eden kat malikinin veya kat irtifakı sahibinin yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesinde açılır. Davada, davacı, arsa paylarının mevcut durumunu ve arsa paylarının yeniden düzenlenmesini talep ettiği şekli belirtir. Davalı kat malikleri veya kat irtifakı sahipleri ise, davacının iddialarına karşı savunmalarını sunarlar. Dava sonucunda, mahkeme, arsa paylarının yeniden düzenlenmesine karar verebilir. Bu karara karşı, taraflar istinaf veya temyiz yoluna başvurabilirler.
Arsa payının düzeltilmesi davası, kat maliklerinin hak ve menfaatlerini korumak amacıyla açılan önemli bir davadır. Bu dava, arsa paylarının gerçek durumu yansıtmasını ve kat maliklerinin adil bir şekilde temsil edilmesini sağlar.