Makaleler

Trafik Kazası Yaşadım Süreç Nasıl Olacak?

Trafik Kazası Yaşadım Süreç Nasıl Olacak?

Trafik Kazası Yaşadım Süreç Nasıl Olacak?; Aracınızla yolculuğunuz esnasında hiç ummadığınız bir şekilde kaza yaşayabilirsiniz. Bu kaza sonucunda, pek çok zararla karşılaşabilirsiniz. Bunlar vücudunuza veya aracınız ya da herhangi bir malınıza ilişkin olabilir. Trafik kazasında, vücudunuzda ya da yakınlarınızda bir zarar yoksa “Maddi Hasarlı Trafik Kazası” söz konusudur. Hayati önlemler ve trafiğin aksamasına mani olacak önlemler alındıktan sonra aracınızın zarar gören, darbe alan kısımları fotoğraflanmalı mümkünse videoya çekilmelidir. Amacımız hasar tespiti yapacak kurumu en iyi şekilde bilgilendirebilmektir. Artık maddi hasar tespitine geçebiliriz.

Trafik Kazası Yaşadım Süreç Nasıl Olacak?

Maddi hasar tespiti, trafiğin aksamaması için tedbirlerimizi de aldıktan sonra, taraflar arasında 2 nüsha olacak şekilde tutulacak kaza tespit tutanağıyla başlar. Kaza tespit tutanağı, kazanın meydana gelişi, araçların yoldaki konumu, araçların fiziki durumu vs. gibi trafik kazasıyla bağlantılı bilgileri içerir. Kazaya karışan sürücüler anlaşmaları şartıyla bu tutanağı kendileri de düzenleyebileceği gibi (aşağıda ifade edileceği üzere) kolluk kuvvetlerinin olay yerine çağrılması üzerine kolluk mensuplarınca da bu tutanak düzenlenebilir. 

  • En az bir araçta maddi hasar meydana gelmeli
  • Kazada bedensel yaralanma ve ölüm gibi durumlar oluşmamalı
  • Kazaya karışan sürücülerin tutanak içeriği hakkında aralarında anlaşmaya sağlayabilmeleri
  • Kazaya karışan tüm araçların geçerli sigortalarının bulunması
  • Kazaya karışan sürücülerin ehliyet sahibi olması
  • Kazaya karışan sürücülerin kaza anında uyuşturucu, alkol gibi maddelerin etkisi altında olmaması
  • Sürücülerin 18 yaş üzeri olması
  • Araç sürücülerinin akli melekelerinin terinde olması
  • Kazada kamu mallarına zarar gelmemesi

Kazaya karışan taraflar için bu şartlar gerçekleşmişse ve kaza tespit tutanağının içeriği hakkında da anlaşmışlarsa kolluk mensuplarının kaza yerine gelmesi ve tutanak tutmaları gerekmeksizin kaza yeri işlemlerini halletmişlerdir. Fakat bu şartlardan herhangi birisi mevcut değilse artık tutanağın kolluk görevlilerince tutulması ve tamamlanması gerekmektedir.

Kaza tespit tutanağı düzenlendikten sonra sigorta aşamasına geçilir. Kaza geçiren sürücü, kaza tespit tutanağına ek olarak kazaya karışan sürücülerin ehliyet, ruhsat ve sigorta poliçeleri, kaza yeri fotoğraf ve videoları, sürücünün kendi sigorta poliçesi ve alkol zaptıyla beraber sigorta şirketine 5 GÜN içinde başvurmalıdır(Kasko sigortalarında isten ek belgeler ise tutanak, alkol raporu, kaza yeri fotoğrafları ve varsa yük irsaliyesidir.) 

Sigorta şirketi başvuru üzerine, yasal prosedürü yürütmeye başlar. Kendisine gönderilen evrakları 3 iş günü içerisinde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’ne gönderir ve burada değerlendirmeler gerçekleşir. Değerlendirme aşamasında hasar oranları tespit edilir. Bu oranlar; yüzde 0,50,100 ile sınırlıdır. Bu hasar oranının tespiti kazaya karışan kişinin sigorta tazminatı alıp alamayacağı noktasında çok önemlidir. Kusur oranı belirlendikten sonra sigortalının bu belirlenen kusur oranına itiraz etmesi için 5 günlük süresi mevcuttur. İtiraz edilmemesi halinde bu kusur oranı kesinleşir. 

Kazaya karışan araç sürücülerinin sigorta şirketlerin farklı olması durumunda ise sigorta şirketlerinin kusur oranında anlaşma sağlaması gerekir. Anlaşma sağlanamaması halinde dosya Tutanak Değerlendirme Komisyonu’na gönderilir ve eksper görüşü istenir. Komisyon, eksper raporunu 3 iş günü içerisinde tamamlayarak sigorta şirketlerine bildirir ve şirketler, bildirilen oranlara göre sigortalılara ödemelerini yapar.

ARAÇ DEĞER KAYBI DAVASI NEDİR?

Bir trafik kazası sonucunda karşılıklı araçlarda hasar meydana gelir. Her ne kadar sonradan araç onarılsa ve sapasağlam bir hale gelse de sırf kaza yapması nedeniyle araç bir miktar değer kaybına uğrar. Bu da araç sahibinin aracını satması halinde rayiç değerinin altında satmasına neden olacaktır. Bu sebeple kaza öncesi rayiç değeri ve kaza sonrası rayiç değeri arasındaki fark araç değer kaybı miktarı olarak kabul edilir. Kaza yapılınca ortaya çıkan bu araç değer kaybını aracı zarar gören kişi talep edebilmektedir. 

Araç değer kaybının giderilmesi için ise başvurulabilecek iki merci söz konusudur. Ya mahkeme yoluyla ya da Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurarak bu zarar kaleminin giderilmesini istenecek. Araç değer kaybı, trafik kazasında kusurlu bulunan kişiden ve/veya sigorta şirketinden istenebilecek. Mahkeme üzerinden bu zarar kalemi istenecekse 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 97. Maddesinde 2016 yılında yapılan bir değişiklikle dava açmadan önce sigorta şirketine başvuru yapılması dava şartı haline getirilmiştir. Sigorta şirketine başvurulmaması halinde mahkeme davayı usulden reddedecektir. 

Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurularak araç değer kaybı istenecekse, 2918 sayılı kanunda yapılan değişiklikle trafik sigortasına ilişkin ortaya çıkan bir uyuşmazlıkta önce sigorta şirketine başvurulmalıdır. Sigorta şirketi, cevap vermemesi, reddetmesi ya da kısmi ödeme yapması halinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulmalıdır. Sigorta Tahkim Komisyonu’nun 5.000 TL meblağ için verdiği kararlar kesin, 5.000 – 40.000 TL meblağ arasındaki kararları ise bir defaya mahsus itiraz edilmesi mümkündür. 40.000 TL meblağ üzerindeki kararlarına ise itiraz ve sonrasında itirazın temyiz edilme fırsatı mevcuttur. 

Araç değer kaybından da trafik kazası yapan kusurlu taraf ve sigorta şirketi müteselsilen sorumludur. Eğer kusurlu tarafın kaskosuna dahil edilmişse kendi araç değer kaybı zararının giderilmesini isteyebilir. 

SİGORTA ŞİRKETİ EHLİYETSİZ YAPILAN KAZAYI ÖDER Mİ?

Çok kez işitmiş veya tanıklık etmişizdir ehliyetsiz bir şekilde araç kullananlara hatta kimileri ergenlik dönemlerinde bile (yetişkinlik öncesi) ehliyetsiz bir şekilde trafiğe çıkmıştır. Ehliyetsiz araç kullanımı, Karayolları Trafik Kanunu’nun ve Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümlerinde kabahat ve suç olarak düzenlenmiştir. Ehliyetsiz araç kullanımının resmi makamlarca tespit edilmesi halinde hem suç soruşturması başlatılır hem de idari para cezası kesilir. 

Ehliyetsizlik, bir kişinin kullandığı aracın cinsine ve niteliğine uygun düşmemesi, var olan ehliyetine el konulmuş olması ya da henüz ehliyet sahibi olmaması olarak ifade edilir. Bu durumların varlığı halinde “ehliyetsiz sürücüden” bahsedilir. Ehliyetsiz sürücü bir kazaya karışması halinde halk nezdinde genel kabul %100 kusurlu olduğu yönündedir. Ancak bu yanlıştır. Kazanın gerçekleşmesi ve tarafların bu kazanın oluşumundaki rolleri ve bu kazanın doğumuna neden olan kanuna aykırı davranışlar ve birçok husus dikkate alınarak ehliyetsiz sürücünün kusuru belirlenir. Ehliyet durumundan ayrı olarak kusur tespit edilecektir. 

Ehliyetsiz sürücüyle kaza yapılması halinde sürücünün ehliyeti olmadığından kazaya karışan sürücüler kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyemezler. Dolayısıyla kolluk mensuplarını çağırmalı ve tutanak tutturulmalıdır.

Kazada kusurlu bulunan sürücü hem ortaya çıkan zararlardan hem de cezadan sorumludur. Eğer kazaya karışan ehliyetsiz sürücü aynı zamanda kusurluysa, sigorta  kazadan doğan zararı tazmin eder fakat sonradan ehliyetsiz sürücüye rücu eder. Dolayısıyla kusurlu ehliyetsiz sürücü, kazadan doğan maddi zararları kendisi karşılamış olur.

Kazaya karışan ehliyetsiz sürücü kusursuz ise kaza sonucu meydana gelen maddi hasar, sırf ehliyetsiz olduğundan hareketle yola çıkılarak kusursuz ehliyetsiz sürücüye yükletilemez. Kusursuz ehliyetsiz sürücü, trafik kazası yaptığında ehliyetsiz olmasından dolayı hakkında idari para cezası kesilir. Fakat kazada ortaya çıkan maddi hasarlar ehliyetsiz sürücünün kusursuz olması sebebiyle sigorta tarafından karşılanır. Bu durumda ehliyetsiz sürücü kusursuz olduğu sebebiyle sigorta şirketinin karşıladığı maddi hasarı  rücu etme hakkı bulunmamaktadır.  

SİGORTA HER KAZAYI ÖDÜYOR MU?

Trafikte araç kullanılırken çok dikkatli ve ihtiyatlı olunması gerekir. Bireysel alınacak önlemler yanında kanunen yapılması gerekenler göz önüne alınmalı. Bunlardan birisi de 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda düzenlenen zorunlu trafik sigortasıdır. Trafik sigortasının yaptırılmaması halinde araç sahibi için yaptırımlar uygulanır. 

Trafik sigortası 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda da düzenlendiği gibi zorunlu mali mesuliyet sigortasıdır. Kasko ise isteğe bağlı olarak yapılır. Zorunlu trafik sigortası, sıfır araçlar için ruhsatın çıkış tarihinden ikinci el araçlar için ise alımdan başlamak üzere 15 gün içerisinde yapılmalıdır. Trafik sigortası, trafikte bir kazanın gerçekleşmesiyle karşı tarafta meydana gelebilecek zarar ve masrafın karşılanması bu kişilerden dışında kazaya karışan 3. Kişi veya kamu mallarına yönelik doğmuş zararların giderimi bakımından araç sahibinin trafik sigortasına başvurulur.

Kasko ise araç sahibinin, aracında meydana gelen masrafların giderilmesi için başvurulacak sigortadır. Bu noktada kusurlu tarafın belirlenmesi ve buna göre hangi sigorta türüne başvurulacağı önemlidir. Eğer araç sahibi kusurlu ise kendi aracında meydana gelen hasarların giderilmesi için kaskoya; eğer kazaya karışan karşı taraf kusurlu ise zorunlu trafik sigortasına başvurması gerekecektir. 

Sigorta şirketlerinin karşılayacakları miktar ise sigorta limiti ve sigorta şartları kapsamında tespit edilecektir. Eklenecek kalemler olabileceği üzere genel olarak araçta meydana gelen zararlar ve araç içerisinde bulunan kişilere gerçekleştirilen ilk yardım veya tıbbi müdahalelerden kaynaklı masraflar yahut ölen kişinin varlığı halinde defin masrafları ve ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin zararlarını ve araç sahibi kusursuzsa kusur iddiasına bulunularak dava açılmışsa bu davadan kaynaklı yargılama giderleri bu kalemlerden sayılır. 

SİGORTASIZ BİR ARAÇ BANA ÇARPTI, NE OLACAK?

Sigortasız bir araçla kaza meydana gelmesi halinde doğan zararların giderilmesi iki seçenekle mümkündür. Bunlar, sigortasız araç sahibi tarafından bizzat zararın ödenmesi veya güvence hesabına başvurularak.

Güvence hesabı, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri kapsamında kurulmuş ve yalnızca zarar görenlerin bedeni zararlarını gidermeye yönelik kurulmuş bir fondur. Bu fon sayesinde sigortasız araç sahiplerinin sebep olduğu trafik kazalarında mağduriyetin bir nebze giderilmesini sağlamaktır. Güvence hesabına başvurulabilmesi için de bazı hallerden biri mevcut olmalıdır. Bu haller; kazaya neden olan aracın bulunamaması, kaçma gibi tespit edilemeyen kazalarda yaralanma ve ölüm, çalıntı araçla  kazaya gerçekleştirilen kazalar, sigorta şirketinin iflas etmesi durumlarında güvence hesabına başvurulabilir.

SİGORTAM YOK AMA KAZADA KUSURLU BENİM, NE OLACAK?

Trafikte yolculuk eden araç sahiplerinin maalesef ki tümü zorunlu trafik sigortasını yaptırmış değillerdir. Bu da sürücüleri, sigortasız araç sahipleri ile kaza yapmaları halinde ne tür sonuçlarla karşılaşacakları sorusuyla baş başa bırakmakta. Bu durumda iki türlü sonuç üzerinden ifade edilecektir.

Kaza sonucu oluşan hasarda kusur karşı tarafa aitse, karşı tarafın trafik sigortasına müracaat ederek sigorta şirketi ile gerçekleşecek anlaşma veya dava yahut tahkim ile uğranılan zarar giderilmeye çalışılır. Aksi durum halinde kazanın oluşumunda bir kusur söz konusu değilse kusuru bulunan tarafın sigorta şirketi zararı karşılar fakat kazada kusurlu bulunan tarafın trafik sigortası yoksa sigorta şirketi cayma hakkını kullanabilecektir. Sigorta şirketi cayma hakkını kullandığı takdirde sigorta şirketi karşı tarafa ödediği tazminatı bizzat kazanın oluşumuna sebebiyet veren gerçek kişi araç sahibinden rücu etmektedir. 

Bir diğer hal ise güvence hesabına başvurabilecek durumdur. Ancak güvence hesabına başvurulabilmesi için trafik kazası sonucunda bedensel zararın varlığı gereklidir. Maddi zararların bu fondan karşılanması mümkün değildir. Güvence Hesabı ise; trafik sigortasına sahip olmayan araçların hasar meydana getirdikleri kazalarda ya da kazaya sebep olan aracın tespitinin yapılamadığı durumlarda kazadan hasar alan tarafın haklarını korumaktır. Güvence hesabına şu durumlarda başvurulabilir;

  • Hasara, kazaya sebebiyet veren tarafın tespiti gerçekleştirilemiyorsa,
  • Kazaya sebep olan aracın geçerli bir trafik sigortası bulunmuyor ise,
  • Kazayı, çalınmış ya da gasp edilmiş araba yapmışsa,
  • Trafik sigortası yapan sigorta şirketinin mali yapısı kötü durumda, iflas etmiş ise,

Güvence hesabı işleme koyulur.

KAZADA BENİM ARACIMA ÇARPAN SUÇLUYSA?

Yolda seyir halindeyken bir kazaya uğranması halinde karşı tarafın kusurlu olduğu düşüncesindeyseniz eğer karşı tarafla anlaşabilir veya kaza tespit tutanağı düzenlenmeyi önerebilirsiniz. Ancak zorluk çıkarılması halinde trafik polislerini durumdan haberdar ederek trafik kaza tespit tutanağı düzenlemeleri için çağırabilirsiniz. Bedensel zararın varsa eğer her halükarda trafik polisini kaza yerine çağırmanız gereklidir. Trafik kaza tespit tutanağı, zorunlu trafik sigortası kapsamında uğranılan zararların ödenmesi noktasında ispat edici en önemli belge sayılabilmektedir. Bu tutanağın düzenlenmesiyle kusurlu kimin olduğu ve araçta uğranılan hasarın tespit edilebilmesi ve bunun sonucundan kusurlu tarafın sigortacısı olan şirkete başvurarak zararın ödenmesi isteneceği için bu belgenin düzenlenmesi çok mühimdir. 

KAZADA BEN SUÇLUYSAM?

Trafikte sürücüler pek çok problemlerle karşılaşmaktadır. Bunlardan birisi de trafik kazasına karışmalarıdır. Trafik kazalarının kökeninde trafik yoğunluğu ve sürücülerin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nca düzenlenen kurallara uymamaları bulunmaktadır. Bu kurallara uymamakta kimin kusurlu olduğunun tespiti ise önemli bir konudur. Zira kusurlu tarafın tespit edilmesi trafik kazası sonucunda araçlarda oluşan hasarın kimin tarafından giderileceğini belirleyecektir.

Kusur oranlarını belirlenirken birkaç yazılı, sesli veya görüntülü belgelere başvurulmaktadır. Bahsedilecek belgelerden en önemlisi belki de kaza tespit tutanağıdır. Eğer yaralanmalı veya ölümlü bir kaza olmayıp da maddi hasarlı bir kaza ise taraflar kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyebilirler aksi halde ise trafik polisi veya jandarma kaza yerine çağırılmalıdır. Kaza tespit tutanağında taraflar anlaştığı biçimde kazanın oluş şekli tutanağa geçirilir. Sonrasında diğer bilgiler de eksik ve doğru bir şekilde doldurulur ve kazaya karışan kimselerce tutanak imzalanır. 

Kusur tespiti için bir diğer önemli olan belge ise kaza yerinde araçlar hareket ettirilmeden ve plakalar görünecek şekilde araçların fotoğraflarını çekerek hasarlı kısımların incelenebileceği kaza yeri fotoğraflanması gerekmektedir. Bu noktada kusurun kimde olduğunun belirlenmesi bakımından araçların ve kaza yerinin fotoğraflanmasının özenli olması, çok daha doğru sonuca varılmasını sağlayacaktır. 

Her araç sürücüsünün sigorta şirketi karşı tarafa verilen zararı sürücüsünün kusuru oranında karşılar. Kusurun belirlenmesi de Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tarafından oluşturulmuş standart kusur oranları ile belirlenir. Bu oranlar: %0, %50, %100 olarak kabul edilmiştir.

-%0 kusur durumu, sizin kazada kusursuz, karşı tarafın ise tamamen kusurlu olduğu durumdur.

-%50 kusur durumu, her iki sürücünün de aynı oranda kusurlu olması durumudur.

-%100 kusur durumu; sizin kazada tamamen kusurlu olduğunuz durumdur.

ARACIMA ÇARPAN SUÇLU, PEKİ HASAR KAYDI NASIL OLACAK?

Trafik kazaları çok sıkça karşılaşılan bir durum haline geldi. Bunun sebeplerinden birisi de bilinçli bir şekilde trafikte seyir etmemek ve çok fazla araç nedeniyle oluşan trafik yoğunluğu. Trafik yoğunluğu içerisinde kaza yapmamak neredeyse olasılık olmaktan çıktı. 

Trafik kazaları sonucunda pek çok olumsuzluk ve zarar doğmaktadır. Bu zararlar; maddi, bedeni ve psikolojik olarak ifade edilebilir. Trafik kazası yapıldığında eğer bedeni zarar söz konusu ise kazaya karışmış kişiler Kaza Tespit Tutanağı tutamazlar. Kaza yerine acilen bir trafik polisi çağırılmalı. Ancak trafik kazası yapılması halinde karşı taraf alkollü değilse ve araçta maddi hasar oluşmuşsa taraflar kendi arasında kaza tespit tutanağı düzenleyebilirler. Kaza tespit tutanağına araçlarda oluşan hasarlar belirtildikten sonra ve kazaya ilişkin görüşler de eklendikten sonra karşılıklı olarak imzalanır. Sonrasında eğer karşı tarafın kusurlu olduğunu düşünüyorsanız kaza tespit tutanağının yanında tarafların ehliyet, ruhsat, araçtaki hasarları gösteren fotoğraflar ve sigorta poliçesi fotokopileri kusurlu olduğunu düşündüğünüz sigorta şirketine başvurmalısınız. Bu işlem en geç 5 iş günü içerisinde yerine getirilmelidir. 

Maddi hasarla da sınırlı değildir ayrıca araç değer kaybının giderilmesinin istenmesi de mümkündür. Bunun için araçta daha öncesinde bir kaza gerçekleşmişse ve aracın parçaları değişmişse veya işlem görmüşse tekrardan yeni kaza sebepli araç parçalarında işlem gören parçalar için araç değer kaybı bedeli istenemez çünkü daha öncesinden kaynaklanan bir zarar söz konusudur. Bu noktada araç hasar kaydı dikkate alınır ve yeni kaza sebepli bir hasar kaydının söz konusu olması halinde bu durumun aracın değer kaybına etkisi göz önüne alınarak bir ödeme gerçekleştirilir.

Sigorta şirketine gönderilen evrak 3 iş günü içerisinde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine gönderilir. Bu kurum tarafından değerlendirmeler sonucu kusur oranları tespit edilir. Bu oran üzerinden kusurlu olan tarafın sigorta şirketi tarafından zorunlu trafik sigortasına dayanılarak poliçede belirtilen teminat limiti sınırları içerisinde kusur oranında zarar karşılanır. 

TRAFİK KAZASINDA ARACIM PERT OLURSA?

Trafik kazasının meydana gelmesiyle hasar gören aracın onarımı için harcanacak meblağ aracın sigorta rayicine yakın olması halinde araç pert olarak kabul edilir. Örneğin aracın hasar oranı %65-75 ise araç pert olarak kabul edilecektir. Ağır veya tam hasarlı araçlar pert sayılır. 

Aracın ağır hasar aldığı durumda, sigortalı durumu 5 iş günü içerisinde sigorta şirketine; sigorta poliçesi, trafik kaza raporu, sürücünün alkol raporu, ehliyet ve ruhsat, aracın hasar aldığına ilişkin fotoğraf veya video ve sigorta primlerinin ödendiğine ilişkin makbuzlar birlikte başvurmalı ve bildirmeli ve aracın eksper tarafından incelenmesi talep edilmelidir. Hasar tespiti için görevlendirilen eksper, aracın onarım masraflarının listesini çıkarır ve ilgili sigorta şirketine gönderir. İnceleme soncunda aracın onarım masraflar aracın rayiç değerine yaklaşıyor veya geçiyor ise araç pert kabul edilir ve sigorta poliçesinde yazılı teminat bedeli kadar ödeme yapmak zorunda kalır. 

Sigortacı eksperin raporu teslim etmesinden itibaren 10 iş günü içerisinde, en geç hasarın bildirildiği tarihten itibaren 45 gün içerisinde tazminat miktarını tespit ederek sigortalıya ödeme bulunması zorunludur. 

Sigortalı aracın kendisinde kalmasını istiyorsa sigortacı aracın rayicinden pert bedeli düşerek araç sigortalıda bırakılır.

KAZA YAPTIM, SİGORTADAN PARAMI NE ZAMAN ALIRIM?

Trafik kazası sonrasında trafik kaza tespit tutanağının düzenlenmesi ve hasara uğramış aracın fotoğraflarının veya videosunun çekilmesinden sonra sigortalı, ilgili sigorta şirketine; ehliyet ve ruhsat, aracın hasara uğradığına ilişkin görüntüler, trafik kaza tespit tutanağı, sigorta poliçesi, sigorta primlerinin ödemesinin gerçekleştiğine ilişkin makbuzlar, alkol durumu gösterir belge ile 5 iş günü içerisinde başvurması gerekir. Bunun üzerine sigorta şirketi, ilgili evrakları da göndererek 3 iş günü içerisinde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’ne trafik kazasını nakleder. Burada hasar oranının tespitine yönelik bir değerlendirme gerçekleştirilir. Hasar oranları ise: yüzde 0, 50 , 100 olarak 3 türde belirlenir. Bu oran kazaya karışan sürücünün ödeme alıp alamayacağı noktasında önemlidir. 

Sigorta şirketi hasar oranının belirlenmesi üzerine kusur oranında sigorta poliçelerinde kabul edilen teminat limiti bakımından ödeme gerçekleştirir. Trafik kazasında kazaya uğrayan kişi, yukarıda bahsedilen belgeleri ilettiği tarihten itibaren 8 gün içerisinde tazminat ödemesi yapar. Şirket, bunun yanında kazada meydana gelmiş yaralanmalar durumunda sağlık masrafları ölüm halinde defin giderleri vs. masrafları da gidermekle mükelleftir.

SİGORTA KUSURLU OLSAM DA ÖDEME YAPAR MI?

Kaza sonrası hasarı, karşı tarafın sigorta şirketi, karşı tarafın kusuru oranında öder. Kusurlu olan tarafın varsa kendi aracını güvence altına alan kasko sigortasına başvurarak kendi aracındaki hasarın karşılanması isteyebilir. Fakat kasko sigortası bazı hallerde bu hasarı karşılamaz. Bu husus teminat dışı haller olarak isimlendirilir. Bu durumlar alkollü ve uyuşturucu etkisinde araç kullanmak, ehliyetsiz araç kullanmak, -tedavi ve can güvenliği durumları saklı kalmak üzere- olay yerini terk etmektir. Bu gibi durumların varlığı halinde kişinin kasko sigortası dahi tarafın hasarlarını karşılamayacaktır.

TRAFİK KAZASI SONRASI TAZMİNAT DA ALABİLİRSİNİZ

Trafik kazası neticesinde meydana gelen zararlar iki türlüdür. Bedensel zararlar ve maddi zararlar. Bu zararın giderimi de mahkeme veya tahkim yoluyla talep edilen tazminatla mümkündür. Yaşanan bir trafik kazası sonucunda doğan maddi zararlar için sigorta şirketlerine karşı tarafın kusuru oranında tazminat talep edilebilir. Maddi zaralar da araçta kaza sebebiyle oluşan hasarların onarılması için ödenen her türlü masraf ve kaza sonrası aracın değerinde oluşan kayıplar olarak bahsedebiliriz. Maddi zararların tespiti de uzmanlık gerektiren bir konu olduğundan ekspertiz vasıtasıyla bu kalemler belirlenmektedir. 

Trafik kazası sonrası bir de bedeni zarar olarak isimlendirilen bazı zarar kalemleri vardır. Kaza sonrası vücutta meydana gelebilecek ve yetkili hastaneden alınacak maluliyet raporu ile ortaya çıkacak sürekli iş göremezlik, geçici iş göremezlik ve geçici bakıcı gideri tazminatları karşı tarafın kusuru oranında sigorta şirketi tarafından karşılanmaktadır. Bu süreçte sağlık ve sıhhatle ilgili gerçekleştirilen operasyonlardan kaynaklanan masraflarda (ameliyat masrafları, ilaç ve tıbbi eşya gideri) talep edilebilecek kalemler arasındadır. 

Bedensel zararların da ötesinde ölümle neticelenen trafik kazaları da sıkça duyduğumuz vakalardır.  Ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerden tarafından istenebilecek destekten yoksun kalma tazminatı talebi mümkün olacaktır. Ayrıca cenaze ve defin masraflarını da elbette istenebilecektir. 

Ayrıca trafik kazası sonucunda yaşanan sağlık problemleri nedeniyle iş hayatından geri kalacağından ötürü ekonomik zorluklar yaşanacağı aşikârdır. Bu nedenle trafik kazasıyla bağlantılı olarak çalışamadığından mahrum kalınan ekonomik kazancında tazmini talep edilebilecektir. 

Kalıcı sakatlık halinde, sakatlık oranı ve ömür boyu mahrum kalacağı iş gücü kaybından ötürü doğan zararını ve trafik kazası nedeniyle kazaya uğrayan kişi bu yaşanan hadiselerden kaynaklı yaşadığı acı, elem ve ıstırap nedeniyle manevi tazminat da talep edebilecektir.

KAZA TESPİT TUTANAĞI ÖNEMLİDİR, TUTMAYI UNUTMAYIN

Yaşanan hadisenin büyüklüğü ve oluşan zararın boyutunun önemine bakılmaksızın kaza tespit tutanağı tutulmalıdır. 12 Nisan 2008 tarihinden önce kaza tespit tutanağı yalnızca kolluk görevlilerince tutulurken 12 Nisan 2008 tarihinden sonra bu düzenleme kaldırıldı ve trafik kazasına karışmış kişilerce bu tutanağın düzenlenebileceği kararlaştırıldı. Ancak yaralanmalı ve ölümlü trafik kazalarında yine kaza tespit tutanağı yalnızca kolluk görevlilerince tutulacak ve vatandaşlar tarafından tutulan kaza tespit tutanağını geçerli kabul edilmeyecek. İlaveten kaza tespit tutanaklarının geçerlilik süresi 2 yıldır.

Zorunlu Trafik Sigortasının sağladığı güvence sayesinde trafik kazası sonucunda meydana gelen maddi hasarlar sigorta şirketi tarafından ödenebilecektir. Ancak bunun için trafik kaza tespit tutanağının tutulmuş olması gerekir. Çünkü trafik kazası neticesinde araçta meydana gelen hasarın ispatı başka türlü mümkün değildir. Kaza tespit tutanağı düzenlenirken kazaya karışan kişilerinin görüşleri önemlidir. Tutanağa geçirirler. Kaza sonucundaki durumlarını da tutanağa geçirebilirler. 

Her durumda ise kaza tespit tutanağının düzenlenmesi zorunlu değildir. Bu haller:

  • Eğer kaza yapan araçların hiçbirinde bir hasar söz konusu değilse,
  • Kazaya karışan araçların tümü ya da bir tanesi dahi kamuya aitse ve zarar görmüşse,
  • Kazaya karışan sürücülerin alkollü olması ya da akıl sağlığının yerinde olmaması durumunda,
  • Kazaya karışan sürücülerin tümü ya da biri 18 yaşından küçükse, 
  • Kazada yer alan sürücülerin hepsi ya da birinin, değişik taşıt sürücü belgesi varsa, 
  • Sürücülerin ehliyetsiz olması durumunda da tutanak tutulmaz.

KAZA YAPTIĞIM ARAÇ KİRALIKSA NE OLACAK?

Kiralık araçla kaza yapıldığında araçta oluşan hasar kim tarafından karşılanacağı akıllarda yer tutan bir sorudur. Öncelikle trafik kazaları söz konusu olduğunda kazanın durumu ve özelliklerine göre farklı sonuçlara varılabilir. Peşin hükümlü bir şekilde kiralık araç varsa kazada kusurlu odur fikrini benimsememeliyiz. Öncelikle kiralık araçla kaza yapılması halinde ilk olarak kaza tespit tutanağı tutulmalı ve kiralama firması durumdan haberdar edilmelidir.

Kiralık araçta kaza yapıldığında kazanın durumu, özelliği ve sigorta anlaşması kiralık araçta bulunan hasarları kimin ödeyeceğini belirleyecektir. Az masraflı hasarlarda kiralama şirketi bir işlem yapmaz kiralayan sürücüden bu zararı gidermesi istenir. Ancak çok masraf doğurmuş hasarlar için ise araçtaki hasarlar kasko tarafından giderilir. Sonrasında kasko kusurlu olan kiralık araç kiralayan kişiden yaptığı ödemeyi rücu eder. Ayrıca şirket kaza sebebiyle aracın tamiratta geçirdiği süre boyunca aracı kiralayamayacağından bir gelir kaybı söz konusu olacağı için bu kaybından tazminini talep edecektir.  

TRAFİK KAZASI SONRASI SİGORTA PARAMI ÖDEYECEK Mİ?

Trafik kazası sonrasında maddi, bedeni, psikolojik zaralar doğması halinde trafik kazasına karışmış sürücülerin kusurları oranında ödemeler yapılmaktadır. Bu noktada eğer kazaya karışan karşı taraf kusurlu ise Sigorta Tahkim Komisyonu’na veya mahkemeye başvurarak ortaya çıkan zararın trafik kazasına sebebiyet veren kusurlu sürücünün kusuru oranında bir tazminat alınması mümkündür. Ancak sigorta şirketleri bu noktada dava yoluna veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na gitmeden anlaşma yoluna gitmeyi tercih etmekte çünkü çok daha az meblağlara anlaşma sağlayarak ortaya çıkan zararın çok altında meblağlara meseleyi halletmektedirler.  Sonrasında imzalanan ibraname veya anlaşmalarla dava açılması veya tahkime başvurulmasını engellemektedirler. 

Trafik kazası sonucu kusurlu sürücü olmamak kaydıyla sigortadan tazminat  alınabilmesi mümkündür. Bunun için kusurlu aracın  trafik sigortasına karşı talepte bulunulması gerekmektedir. Talepte bulunurken gerekli belgeler kazanın türüne göre değişiklik göstermektedir.

Maddi Zarar Tazminatı İçin Gerekli Belgeler;

  1. Poliçe örneği
  2. Trafik kazası tespit tutanağı
  3. Hasara ait fotoğraflar
  4. İfade ya da görgü tanığı tutanakları
  5. Sürücülerin ehliyet ve ruhsat fotokopileri
  6. Kazayla ilgili diğer belgeler
  7. Gerek görülmesi durumunda eksper ve alkol raporu

 Yaralanma Durumunda Tazminat Almak İçin Gerekli Belgeler;

  1. Trafik kazası tespit tutanağı
  2. Yaralının taburcu edildiğini gösteren hastane raporu
  3. Reçete
  4. Fatura, makbuz vb tedavi gider belgeleri

Sakatlanma Durumunda Tazminat Almak İçin Gerekli Belgeler

  1. Trafik kazası tespit tutanağı
  2. Tam donanımlı bir hastaneden alınan ve sakatlığın durumunu gösteren rapor
  3. Sakat kalan kişinin gelir durumunu gösteren belge
  4. Olay mahkemeye intikal ettiyse mahkeme kararı
  5. Kazayla ilgili diğer belgeler

Vefat Halinde Tazminat İçin Gerekli Belgeler

  1. Trafik kazası tespit tutanağı
  2. Ölüm muayene raporu
  3. Aile nüfus kayıt örneği
  4. Veraset ilamı
  5. Vefat eden kişinin gelir durumunu gösteren belge
  6. SGK geliri bağlanmış ise gelirin peşin değerini gösteren belge
  7. Kazayla ilgili diğer belgeler

Hasar tespit tutanağını yukarıdaki evraklarla birlikte sigorta şirketinize kazadan sonraki  5 gün içinde teslim ettiğiniz takdirde sigorta işlemleri başlar. Sigorta şirketi, belge ve raporları 3 iş günü içinde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’ne gönderir ve değerlendirme aşamasına geçilir.

Bu değerlendirme sonucu kusur oranları, kazanın gerçekleşme şartları ve ilgili belgeler incelenerek zararın karşılanıp karşılanmayacağına karar verilir. 

KAZA SONRASI SİGORTA ŞİRKETİYLE İLGİLİ KISA SÜREÇ

Trafik kazası sonrasında araçta hasar bulunmasına sebebiyet veren kusurlu sürücünün zorunlu trafik sigortasına dayanarak sigorta şirketine başvurulması gerekmektedir. Bu noktada bazı belgelerin varlığı elzemdir. Bu belgelerde kaza neticesinde oluşan zararların niteliğine göre değişmektedir. Maddi hasar, bedeni zarar, psikolojik zararlar için farklı belgelerle sigorta şirketine başvurulmaktadır. Bu sigorta şirketi de kazaya uğramış kişinin gönderdiği belgeleri Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’ne göndererek kazanın oluşumuna sebebiyet veren şahısların kusur oranı tespit etmektedir. Bu kusur oranına göre uğranılan zarar sigorta şirketi tarafından karşılanmaktadır. 

KAZA SONRASI SİGORTANIN ÖDEME YAPMASI İÇİN BİR SÜRE VAR MIDIR?

Zorunlu trafik sigortasına istinaden gerçekleştirilecek ödemeler, kaza sonrasında uğranılan zararın özelliğine göre farklılık gösterecek belgelerin sigorta şirketine iletilmesinden ve Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’ne gönderilmesi ve değerlendirmesi toplamında 8 iş günü içerisinde sigorta şirketi hasar bedelini ödemesi gerekecektir.

TRAFİK KAZASI SİGORTA PRİMLERİNİ NE KADAR ETKİLER?

Aracın kaza yapması halinde hasar durumuna göre her sigorta döneminin sonunda bulunulan sigorta dönemi değişir. Hasarsızlık indirim basamakları değiştikçe trafik sigortasında da değişiklik meydana gelir. Prensip şudur ki, hasarsız geçirilen her yılın sonunda indirim oranı kademeli olarak artar. Hasar olan yıllarda ise yani kaza yapılan yıllarda sigorta primi kademi olarak artar. Özetle kaza yapılması veya hasarsız yıl geçirilmesine bağlı olarak sigorta primi artar veya azalır. Aracın aldığı her hasar hasarsızlık indirim hakkının kaybedilmesine ve sigorta priminin artmasına sebep olur. Poliçenin ilk yılının hasarla kapatılması halinde, 3. basamakta %45, ikinci yılı hasarla kapatılırsa 2. basamakta %90, üçüncü yıl da hasarlı kapatılırsa 1. basamakta %135 oranında artış uygulanır. 

KAZADA ARACIMDA MADDİ HASAR VAR, KİM ÖDEYECEK?

Kaza olduktan sonra ortaya çıkan maddi hasar, karşı tarafta veya üçüncü kişilerin mallarında meydana gelmişse araç sahibinin trafik sigortacısı şirket araç sahibinin kusuru oranında ortaya çıkan zararı karşılar. Eğer karşı taraf kazanın oluşumuna kusuruyla sebebiyet vermişse kusurlu olan karşı tarafın zorunlu trafik sigortacısı kusuru oranında maddi hasarı karşılar. Araç sahibinin kendi aracında meydana gelen maddi hasarlar için ise varsa kasko sigortacısı zararı giderir.

ARACIN TAMİRİNİ HANGİ TARAF KARŞILAYACAK?

Trafik kazası sonrasında hangi araçta ne kadar hasarın olduğunun hasar tespit tutanağıyla belirlenmiş olması gerekir. Diğer türlü araçta meydana gelmiş hasarın kazaya bağlı olup olmadığı anlaşılamaz. Kaza tespit tutanağı aracın hasarının tamir edilmesi için elzemdir. Çünkü kusurlu olan taraf aracın tamirinden kaynaklanan masrafları da gidermesi gerekecektir. 

KAZA YAPTIM, TAMAMEN KUSURLU BENİM, ARACIMI KENDİM TAMİR ETTİRDİM. SİGORTADAN PARAMI ALABİLİR MİYİM?

Öncelikle şunu ifade edebiliriz ki trafik kazasında kusur oranının tamamı (%100) sizde ise ve şayet aracınızın kaskosu yoksa trafik sigorta poliçesi sahibi sigorta şirketi kendi aracınızın tamir ücretlerini ödemeyecektir. Ancak kaskonuzun olması durumunda aracınızın tamir masraflarını alabilirsiniz. 

Bunu belirttikten sonra konumuza gelecek olursak; yaşadığınız trafik kazasında kusur oranının tamamı sizde yani %100 siz kusurlusunuz ve aracınız da size acil lazım. Aracınızı yaptırmak ve tamir ettirmek için kasko işlemlerini beklemek için vaktiniz de yok. Bu durumda öncelikle yaptığınız kazayı 5 gün içinde kaskonuzu düzenleyen sigorta şirketine bildirmeniz gerekiyor. Daha sonra aracınızı tamir ettiriyorsunuz ve masrafları belgeliyorsunuz. Bu masrafları 2 yıl içinde sigorta şirketine bildirerek tahsil etme imkânınız bulunmaktadır. 

Ancak bu süreçlerde sigorta şirketinin ödeme yapmak istememesi durumları sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle takip edilmesi gereken dava, itiraz, tahkim vb. yasal süreçler hakkında avukatlık desteğinin alınması olası hak kayıplarının önüne geçilmesi adına son derece önemlidir.    

KAZALI ARACIN KASKOSU VARSA NE OLUR? KASKO ÖDEME YAPAR MI?

Trafik kazası sonrası oluşan maddi hasarların ödenmesi kusurlu olan tarafça yerine getirilmelidir. Bu noktada aracında meydana gelen hasar için kusurlu karşı tarafın trafik sigortacısına başvurulur. Maddi hasarlar kusurlu tarafın trafik sigortacısı tarafından ödenir. Ancak aracında hasar meydana gelmiş kişinin aracı kasko sigortası ile güvence altına alınmışsa zararın ödenmesi kasko sigorta şirketinden istenir. Kasko sigorta şirketi de ödemeyi gerçekleştirdikten sonra kusurlu karşı tarafın trafik sigorta şirketine başvurarak ödemesini gerçekleştirdiği hasar bedeli oranında kendisine ödeme yapılmasını talep eder. Kusurlu tarafın trafik sigortası ise, 1 Temmuz 2023’den itibaren ancak 100.000 TL’ye kadar olan hasar bedellerini öder. 100.000 TL’yi aşan hasar bedelleri ödemesi için kusurlu tarafa ihtar çeker.

KAZADA KUSURLU OLSAK BİLE SİGORTA HASARI KARŞILAR MI?

Kaza sonrası hasarı, karşı tarafın sigorta şirketi, karşı tarafın kusuru oranında öder. Kusurlu olan tarafın varsa kendi aracını güvence altına alan kasko sigortasına başvurarak kendi aracındaki hasarın karşılanması isteyebilir. Fakat kasko sigortası bazı hallerde bu hasarı karşılamaz. Bu husus teminat dışı haller olarak isimlendirilir. Bu durumlar alkollü ve uyuşturucu etkisinde araç kullanmak, ehliyetsiz araç kullanmak, -tedavi ve can güvenliği durumları saklı kalmak üzere- olay yerini terk etmektir. Bu gibi durumların varlığı halinde kişinin kasko sigortası dahi tarafın hasarlarını karşılamayacaktır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir