Tereke Nedir?

Tereke, ölen bir kişinin mal varlığı, hak ve borçlarının (aktif ve pasif) tümüne verilen addır. Miras hukukunun temel kavramlarından biri olan bu kavram, ölen kişinin ölümüyle birlikte mirasçılara geçen mal varlığı anlamına gelir. Tereke, aktif ve pasif malvarlıklarından oluşur. Aktif malvarlığı, ölen kişinin sahip olduğu taşınır ve taşınmaz mallar, para, alacaklar gibi varlıkları ifade eder. Pasif malvarlığı ise ölen kişinin borçlarını ifade eder. Bu kavram, mirasçıların hak ve yükümlülüklerini belirler. Mirasçılar, reddi miras yapmadıkları sürece terekenin aktif malvarlığından hak sahibi olurken, pasif malvarlığından da sorumludur.

Terekenin Tespiti Nedir?

Terekenin tespiti davası, miras bırakanın ölümünden sonra geriye kalan malvarlığının eksiksiz ve doğru bir şekilde belirlenmesi amacıyla açılan bir hukuki süreçtir. Bu dava, mirasçıların haklarını korumak ve mirasın adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamak için önemli bir adımdır.

Mirasçıların herhangi biri veya miras bırakanın alacaklıları bu davayı açabilir. Dava, miras bırakanın yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesinde görülür. Dava açmak için, mirasçıların veya alacaklıların terekenin tespitini talep eden bir dilekçe ile mahkemeye başvurması gerekir. Dilekçede, miras bırakanın adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, ölüm tarihi, yerleşim yeri, mirasçıların adı ve soyadı, miras bırakanın malvarlığına ilişkin somut bilgi ve belgeler yer almalıdır.

Mahkeme, dava açıldıktan sonra gerekli araştırmaları yapar ve bilirkişi görevlendirir. Bilirkişi, aktif ve pasif mal varlığını tespit ederek bir rapor hazırlar. Mahkeme, bilirkişi raporunu da göz önüne bulundurmak suretiyle karar verir. Terekenin tespiti kararına karşı istinaf veya temyiz yoluna başvurulabilir.

Terekenin Tespiti Davası Nedir?

Terekenin tespiti davası, bir kişinin ölümünden sonra geride kalan malvarlığının, aktif ve pasifleriyle birlikte eksiksiz ve doğru bir şekilde belirlenmesi amacıyla açılan bir hukuki süreçtir. Bu dava, mirasçıların haklarını korumak ve mirasın adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamak için önemli bir adımdır. Miras bırakanın bazen mallarının çerçevesi çizilememiş olabilir. Birtakım mallarının varlığı şüphelidir veya mirasçılar tarafından birtakım duyumlara göre belirlenme ihtimalleri olabilir. Bu tip durumlarda miras bırakanın en net şekilde kalan malları bu dava yoluyla ortaya çıkacaktır. 

Terekenin tespiti davasının açılabilmesi için, miras bırakanın öldüğünün resmi olarak tespit edilmesi gerekir. Bu tespit, ölüm belgesi ile yapılabilir. Davacı, miras bırakanın yasal mirasçısı olmalıdır. Bu davada, miras bırakanın sahip olduğu tüm malvarlığı, alacak ve borçları tespit edilir. Bu tespit, bilirkişi tarafından yapılır. Bilirkişinin hazırladığı rapor, mahkeme tarafından esas alınarak karar verilir. Terekenin tespiti davasının sonucunda, miras bırakanın sahip olduğu tüm malvarlığı ve borçları belirlenmiş olur. Bu bilgiler, mirasçıların miras paylarını belirlemek için kullanılır.

Terekenin tespiti davasının açılması için gerekli belgeler şunlardır:

• Dilekçe
• Miras bırakanın ölüm belgesi
• Miras bırakanın nüfus kayıt örneği
• Mirasçıların nüfus kayıt örnekleri

Terekenin tespiti davası, yetkili sulh hukuk mahkemesinde açılır. Dava, basit yargılama usulüne göre görülür ve karar aksi ispatlanıncaya kadar kesin hüküm niteliğindedir.

Terekeye Hangi Mallar Girer?

Tereke kapsamına giren mallar, genel olarak aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:

• Taşınmaz Mallar: Ev, arsa, bina, işyeri, tarla, bahçe gibi gayrimenkullerdir.
• Taşınır Mallar: Nakit para, mücevher, otomobil, mobilya, elektronik cihazlar, sanat eserleri, antikalar, hisse senetleri, menkul kıymetler gibi eşyalardır.
• Fikri Haklar: Telif hakkı, marka hakkı, buluş hakkı gibi malvarlığı değerleridir.
• Alacaklar: Üçüncü kişilerden olan borçlar, alacak senetleri, tahviller gibi değerlerdir.

Tereke kapsamına giren malların belirlenmesinde, miras bırakanın ölüm anındaki malvarlığı dikkate alınır. Bu nedenle, miras bırakanın ölümünden sonra edindiği mallar bu kapsama dahil olmaz.

Miras Kalan Malvarlığı Nasıl Tespit Edilir?

Bir yakının vefatı durumunda, mirasçıların en önemli görevlerinden biri miras kalan malvarlığını tespit etmektir. Bu, mirasçıların miras haklarını tam olarak kullanabilmeleri için gereklidir. Miras kalan malvarlığı, taşınır ve taşınmaz mallardan oluşur. Taşınmaz mallar, tapu sicil müdürlüğünden, taşınır mallar ise trafik sicil müdürlüğünden, bankalardan ve diğer ilgili kurumlardan öğrenilebilir.

Miras kalan malvarlığını tespit etmek için öncelikle mirasçıların kendi aralarında bilgi alışverişinde bulunması gerekir. Miras bırakanın sahip olduğu taşınmaz malları, taşıtları, banka hesapları, hisse senetleri, borçları ve diğer malvarlığı unsurları hakkında bilgi edinilmelidir.Mirasçıların kendi aralarındaki bilgi alışverişi yeterli olmazsa, terekenin tespiti davası açılabilir. Bu dava, miras bırakanın ölümünden sonra kalan malvarlığının mahkeme tarafından tespit edilmesi amacıyla açılır.

Terekenin tespiti davasında, mahkeme öncelikle mirasçıların kim olduğunu tespit eder. Daha sonra miras bırakanın ölüm anındaki malvarlığını araştırır. Bu araştırma sonucunda, miras bırakanın sahip olduğu taşınmaz mallar, taşıtlar, banka hesapları, hisse senetleri, borçları ve diğer malvarlığı unsurları tespit edilir. Dava sonunda, mahkeme bir karar verir. Bu kararda, miras bırakanın ölüm anındaki malvarlığı ve bu malvarlığının mirasçılar arasında nasıl paylaşılacağı belirtilir.

Miras kalan malvarlığını tespit etmek için izlenebilecek adımlar şu şekilde özetlenebilir:

• Mirasçıların kendi aralarında bilgi alışverişinde bulunması
• Yeterli bilginin elde edilememesi durumunda terekenin tespiti davası açılması
• Terekenin tespiti davasında mahkemenin araştırma yapması
• Mahkeme kararı ile miras kalan malvarlığının tespit edilmesi

Miras kalan malvarlığının eksiksiz olarak tespit edilmesi, mirasçıların hak kaybı yaşamaması için önemlidir. Bu nedenle, mirasçılar bu konuda dikkatli olmalı ve gerekirse uzman bir avukattan yardım almalıdırlar.

Terekenin Tespiti Davasını Kimler Açabilir?

Bu dava, miras bırakanın ölümünden sonra kalan malvarlığının tüm aktif ve pasif unsurlarının tespiti için açılan bir dava türüdür, sadece mirasçılar tarafından açılabilir.

Davayı açabilmek için, davacının mirasçı sıfatına haiz olması gerekir. Mirasçılık, miras bırakanın ölümüyle birlikte kazanılır. Yasal mirasçılar, miras bırakanın ölüm anındaki kan hısımlarından oluşur. Atanmış mirasçılar ise, miras bırakanın vasiyetnamesiyle mirasçı olarak atanmış kişilerdir. Terekenin tespiti davasını, tek bir mirasçı veya tüm mirasçılar birlikte açabilir. Davacı, dava dilekçesinde, miras bırakanın ölüm tarihini, mirasçı sıfatına sahip olduğunu ve terekenin hangi malvarlığından ibaret olduğunu belirtmelidir.

Tespit davası, sulh hukuk mahkemesinde görülür. Dava, basit yargılama usulüne göre yürütülür. Mahkeme, davayı inceledikten sonra, tüm aktif ve pasif unsurları tespit eden bir karar verir.

Terekenin tespiti davasının açılmasının bazı faydaları vardır. Bu dava sonucunda, mirasçıların miras bırakanın malvarlığının tam ve doğru olarak bilinmesi sağlanır. Bu durum, mirasın dağıtımı sırasında anlaşmazlıkların önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, bu davanın açılması, mirasçıların, terekenin bir kısmının veya tamamının kaybolması veya el değiştirmesi gibi durumlarda haklarını korumalarına yardımcı olur.

Terekenin Tespiti Davasında Neler Talep Edilir?

Murisin ölümünden sonra kalan malvarlığının ve borçların tespiti amacıyla açılan bu dava, mirasçılar arasında mirasın paylaşımı ve miras bırakanın borçlarından sorumlu tutulması gibi konularda anlaşmazlık olması durumunda önem arz eder.

Davacı aşağıdaki taleplerde bulunulabilir:

• Terekenin tespiti: Davacı, aktif ve pasif unsurlarıyla birlikte terek tespitini talep edebilir. Aktif unsurlar, miras bırakanın ölüm anında sahip olduğu taşınır ve taşınmaz malları, banka hesapları, yatırımları ve diğer mülkiyet haklarını kapsar. Pasif unsurlar ise miras bırakanın ölüm anında sahip olduğu borçlarını kapsar.
• Terekenin korunması: Davacı, miras kalan mal varlığının korunması amacıyla ihtiyati tedbir kararı talep edebilir. Bu karar ile miras kalan mal varlığı, mirasçılar tarafından haksız yere tasarruftan korunur.
• Defter tutulması: Davacı, mal varlığı için defter tutulmasını talep edebilir. Bu karar ile terekenin aktif ve pasif unsurları, bir deftere kaydedilerek muhafaza edilir.

Bu davanın sulh hukuk mahkemesinde açıldığını söylemiştik. Dava, miras bırakanın ölüm tarihindeki yerleşim yeri mahkemesinde veya vasiyetnamesinin açıldığı mahkemede açılabilir.

Dava aşamasında, davacı tarafından sunulan deliller değerlendirilir. Bu deliller arasında, miras bırakanın ölüm belgesi, nüfus kayıtları, miras bırakanın banka hesapları, taşınmaz malları ve diğer malvarlığı ile ilgili belgeler yer alabilir. Terekenin tespiti davası, genellikle kısa sürede sonuçlanır. Ancak, dava konusunun karmaşıklığına göre davanın sonuçlanması daha uzun sürebilir.

Terekenin Tespiti Davası Görevli Ve Yetkili Mahkeme

Görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemesi’dir. Bu dava, çekişmesiz yargı işi kapsamında değerlendirildiğinden, görevli mahkeme olarak Sulh Hukuk Mahkemesi belirlenmiştir. Yetkili mahkeme ise, miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesidir. Miras bırakanın son yerleşim yeri yurtdışında ise, Türkiye’de malvarlığı bulunan yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.

Örneğin, miras bırakan İstanbul’da ikamet ediyor ve vefat ettiğinde Ankara’da mal varlığı bulunuyorsa, yetkili mahkeme Ankara Sulh Hukuk Mahkemesi olacaktır.

Terekenin Tespiti Davası Harç Ne Kadar?

Mirasın eksiksiz bir şekilde belirlenmesi için gerekli olan bu tespit davasında harç, dava konusunu teşkil eden değer üzerinden binde 3,96 oranında alınmaktadır. Bu değer, miras bırakanın aktif ve pasif malvarlığının toplamıdır. Aktif malvarlığı, miras bırakanın sahip olduğu taşınır ve taşınmaz mallar, para, haklar ve alacaklardan oluşur. Pasif malvarlığı ise miras bırakanın borçlarından oluşur. Örneğin, miras bırakanın aktif malvarlığının değeri 10.000.000 TL ve pasif malvarlığının değeri 5.000.000 TL ise, terekenin tespiti davasının dava değeri 5.000.000 TL olacaktır. Bu durumda, davacı tarafından ödenmesi gereken harç 29.800 TL olacaktır.

Tereke tespit davası masrafları, harç, tebligat, keşif ve bilirkişi masraflarından oluşur. 2023 yılı itibarıyla, dava masrafları yaklaşık 4.000 TL’dir. 2024 yılı için ise yaklaşık 5.000 Tl olarak belirlenmiştir.

Bu davayı, miras bırakanın ölümü anındaki mirasçıları açabilir. Mirasçıların haklarını korumak için önemli bir davadır. Bu dava sayesinde, mirasçılar miras bırakanın malvarlığını eksiksiz bir şekilde öğrenebilir ve miras paylarını belirlemek için gerekli bilgileri elde edebilirler.

Terekenin Tespiti Sonrası Yapılması Gerekenler

Bu davada mirasçılar tarafından bilinen miras mallarının tespiti yapılır, sonrasında da 3. kişiler, kurumlar ve özel şirketlere yazılması gereken müzekkereler gönderilir, tespite ilişkin gerekli bilgiler elde edilmeye çalışılır.

Tespit kararı kesinleştikten sonra, mirasçılar mirasın paylaşımı için bazı işlemler yapmak zorundadır. Bu işlemler şunlardır:

• Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak: Veraset ilamı, mirasçıların kim olduğunu ve miras paylarını gösteren resmi belgedir. Veraset ilamı, sulh hukuk mahkemesinden alınabilir.
• Fiilen alınamayan mallar için tereke davası açmak: Tespiti kararında yer almayan veya fiilen alınamayan mallar için tereke davası açılabilir. Bu dava, miras sebebiyle istihkak davası olarak da bilinir.
• Miras paylarında anlaşmazlık varsa izale-i şüyu (ortaklığın giderilmesi) davası açmak: Mirasçılar miras paylarında anlaşmazlığa düşerse, mirasın paylaşılması için izale-i şüyu (ortaklığın giderilmesi) davası açabilir.

Veraset ilamı, mirasçıların miras bırakanın malvarlığındaki haklarına sahip olduklarını kanıtlayan en önemli belgedir. Bu nedenle, mirasçıların veraset ilamını almaları zorunludur.

Tereke davası, mirasçıların fiilen alınamayan mallara sahip olduklarını kanıtlamaları için açılan bir davadır. Bu dava sonucunda, mirasçılara fiilen alınamayan mallar teslim edilir. İzale-i şüyu (ortaklığın giderilmesi) davası, mirasçıların miras paylarını belirlemek için açılan bir davadır. İzale-i şüyu davası sonucunda, mirasçılara miras payları oranında miras bırakılan mallar teslim edilir. Tespit kararı kesinleştikten sonra, mirasçıların yukarıda belirtilen işlemleri yapması gerekir. Bu işlemleri yapmadan mirasın paylaşımı mümkün değildir.