İsim Değişikliği ve İsim Değiştirme Davası

Doğarken seçme hakkınızın olmadığı isminizi ve soy isminizi (soyadı) bazı şartların varlığı halinde değiştirebilirsiniz. Bunun için İsim Değiştirme Davası açarak hayatınızın geri kalanını kendi seçtiğiniz isminizle veya soyisminizle (soyadı) yaşamanız mümkündür.

İsim Değişikliği

Kişinin şahıs varlığına dayalı hakkını kullanarak şahsına ait ismini değiştirebilme imkanı vardır. Hem sosyal hayat hem de resmi işlerde kişiyi temsil etme vasfına sahip isim ve soy isim kavramlarının kişi üzerinde önemli etkileri vardır. Kişinin sahip olduğu ismi değiştirebilmesi için belirli bir hukuki prosedürün izlenmesi gerekmektedir.

İsim Değiştirme Şartları

İsim değiştirme davası ancak haklı sebeplerin varlığına dayanılarak açılabilir. Türk Medeni Kanun’un 27. Maddesi gereğince kişinin haklı sebebi bulunması halinde bu davayı açmakta hukuki yararı vardır. Kanun maddesince öngörülen haklı sebep kavramı subjektif açıdan geniş olarak yorumlanmalıdır. Örneğin; kişinin kendi ismine yabancı hissetmesi, isminin anlamından rahatsız olması, isminin komik bir anlamı olması, toplumdaki itibarına zarar veriyor olması vs. gibi birçok nedenle isim değişikliği davası açılabilir.

İsim Değiştirme Nasıl Yapılır?

Öncelikle isim değiştirme davası açılması gerekmektedir. Bu davanın kabulü için gerekli olan en önemi koşulun haklı bir sebebe dayanması gerektiğidir. Dava dilekçesi yazılmalı ve dilekçe içeriğinde haklı sebebin varlığı belirtilmeli ve açıklanmalıdır. Bu konuda bir avukatın desteğini almak usuli işlemlerin yerine getirilmesi ve nihayetinde davanın kabulü hususunda önem arz etmektedir.

İsim Değiştirme Dilekçesi

Aşağıda isim değiştirme davası için hazırlanacak dilekçeler Asliye Hukuk Mahkemesine verilir. Diğer bir deyişle isim değişikliği davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. Dava dilekçelerinde tarafların isimleri, adresleri, iletişim bilgileri, T.C. numaraları gibi dilekçelerde bulunması gereke zorunlu kısımlara mutlaka yer verilir. HMK’ya göre davanın konusu, delilleri, sebepleri ve taleplerinin de yer alması gerekmektedir.

E-Devlet isim değiştirme

E-Devlet sistemi vatandaşların kamu hizmetleri ve çeşitli işlemlere erişebildiği ve bu işlemlerin takip edilebilmesini sağlayan bir uygulamadır. Bu sistem üzerinden isim-soy isim değişikliği gibi hukuki sonuçları olan bir işlem yapılması mümkün değildir. İsim değiştirme ancak dava yoluyla mümkün olabilir. Ancak dava süreci ve dava sonrası süreçte dava takip ve nüfus müdürlüğü randevusu hususlarında E-Devlet sisteminden yararlanılabilir.

Soyadı Değişikliği

Soyadı değişikliği de tıpkı isim değiştirme durumunda olduğu gibi dava yoluyla talep edilmelidir. Kişinin haklı sebeplerinin varlığı halinde mahkemeye başvurarak soy isim değişikliği talebinde bulunulabilir. Hukuki prosedür olarak isim değiştirme davası ile bir fark bulunmamaktadır.

Çocuk İsmi Değiştirme

Çocuğun doğumunda ebeveynleri tarafından isim koyma özgürlüğü vardır. Çocuğun ismini vermeye yetkili olan ebeveynler bu ismi daha sonra çeşitli sebeplerle değiştirmek isteyebilirler. Ancak isim verme serbestisine sahip olan ebeveynler ismin değişikliğini ancak mahkemeden isteyebilirler. Bu istek haklı sebeplere dayanmalı ve bu haklı sebepler mahkemeye verilecek dilekçe ile açıkça belirtilmeli ve açıklanmalıdır. Çocuk adına isim değişikliği talep hakkı yasal velayete sahip kimselerdedir. Bu kimseler genellikle çocuğun annesi veya babasıdır.

Çocuğun isim değiştirme talebi için başvurulacak mahkeme çocuğun ikametinin bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesidir.

Anne ve babanın boşanmış olmaları halinde velayet hakkına sahip olan tarafın mahkemeye başvurması gerekmektedir. Ancak anne ve babanın evli olmaları halinde anne ve babanın birlikte başvurması gerekmektedir.

Çocuğun isim değiştirme davasının kabulü için haklı bir sebebin varlığı gerekmektedir. Bu haklı sebep geniş olarak yorumlanmalı, kişinin içinde bulunduğu koşullar ve sosyal çevre dahil birçok faktör birlikte değerlendirilerek karara varılmalıdır.

Evli Kadın Soyadı Değişikliği

Türk Medeni Kanunu’nun 187. Maddesi’nde  “ “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir.” hükmü yer almaktaydı.

Anayasa Mahkemesi’nin 22/2/2023 Tarihli ve E.: 2022/155, K.: 2023/38 sayılı Kararı ile madde hükmü iptal edildi ve iptale ilişkin karar 28.04.2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Soyadı Kullanım Seçenekleri

• Kocasının soyadı
• Kocasının soyadı ile birlikte bekarlık soyadı
• Sadece bekarlık soyadı: Evlilik başvurusuyla birlikte talep edilmesi halinde yalnızca bekarlık soyadı kullanılabilecektir.

Hali hazırda evli olan bir kadının evlilik sebebiyle değişmiş soyadını tekrar değiştirerek eski hale getirebilmesi için Asliye Hukuk Mahkemesinde dava yoluyla talepte bulunması gerekmektedir.

Mahkemeye Gitmeden İsim Değişikliği Yapılır mı?

İsim değiştirme işlemi yalnızca mahkemeye yoluyla gerçekleştirilebilir. Kişinin yerleşim yeri Asliye Hukuk Mahkemesi’ne vereceği dava dilekçesi ile isim değişikliği talebinde bulunması gerekmektedir.

İsim Değişikliği Davası

İsim değişikliği davası kişinin haklı sebeplerini ileri sürerek nüfus kayıtlarında yer alan isminin değiştirilmesini talep ettiği bir davadır. Dava dilekçesi içeriği ve usul işlemleri hususunda dikkatli olmak önemlidir zira mahkeme tarafından isim değiştirme talebi reddiyle karşı karşıya kalınabilir. Davacının açacağı dava, davalı olarak Nüfus Müdürlüğü’ne karşı açılır.

İsim değiştirme davasının başarıya ulaşması açısından dava sürecinin vekil aracılığıyla yürütülmesi büyük önem taşımaktadır. Vekil aracılığıyla açılacak isim değiştirme davası için vekaletnamede özel olarak yetkilendirme bulunması gerekmektedir. Kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak mevcut olduğundan genel vekaletname ile isim değiştirme davası açılamamaktadır.

İsim Değiştirme Davası Nerede Açılır?

İsim Değiştirme Davasının davacının ikametinin bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesinde açılması gerekmektedir.

İsim Değişikliği Davası İçin Haklı Sebepler

Ancak isim değiştirme talebini mahkeme tarafından kabul edilmesi için ismin değiştirilmesini gerektiren haklı bir nedenin bulunması gerekmektedir.

Yargıtay’ın kararları doğrultusunda şunlar haklı neden sayılabilir;

• Mevcut ismin, kötü bir üne sahip başka bir kişinin adıyla karışıklığa yol açması
• Alay konusu olması
• Küçük düşürücü ve müstehcen olarak kabul edilebilecek bir anlam taşıyor olması
• Bir kişinin, çevresinde kimliğinde yer alan isminden farklı bir adla tanınıp bilinmesi

Kanunda isim değiştirme için haklı sebepler sınırlı bir şekilde belirtilmemiştir; hâkim, her somut olayda öne sürülen gerekçenin haklılığını serbest olarak takdir edebilir.

İsim Değiştirme Davası Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?

İsim değiştirme davalarında Adalet Bakanlığınca belirlenen hedef süre 300 gündür. Avukatla takip edilen davalarda 1-3 ay arasında bir sürede bu davalar sonuçlanmaktadır.

İsim Değişikliği Davasının Davacıya Maliyeti Ne Kadardır?

İsim değiştirme ücreti hakkında: 2024 yılı itibarıyla, ad ve soyadı değişikliği davalarına ilişkin mahkeme masrafları toplamda 2.000 TL‘dir. Ek olarak mahkeme kararının ilan edilmesi gerektiği için davanın sonuçlanmasından sonra basın ilan ücreti ödenir. Davayı bir avukatla yürütmek isteyen kişiler almış olduğu hukuki danışmanlık ve hizmet dolayısıyla avukata vekalet ücreti ödemesi gerekmektedir. Bu ücret hizmet alınan avukata göre değişmekte olup fikir sahibi olunması için her yıl İstanbul Barosu tarafından yayınlanan en az ücret çizelgesine bakılması tavsiye edilir.

İsim Değişikliği Davası Örnek Mahkeme Kararı

Tarafımızca yürütülen davada mahkemenin vermiş olduğu kararı örnek olarak inceleyebilirsiniz.

KÜÇÜKÇEKMECE
4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/…
KARAR NO : 2018/…
HAKİM :
KATİP :

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. Hakan MERT -Cevizli Mahallesi, Bayraktar Sokak, No: 5-7 Daire:28- 29-30 Kartal/ İSTANBUL
DAVALI : BAŞAKŞEHİR NÜFUS MÜDÜRLÜĞÜ

DAVA : Nüfus (Ad ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ : …
KARAR TARİHİ : …
Mahkememizde görülmekte bulunan Nüfus (Ad ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekili, mahkememize açtığı …2017 tarihli dava ile, davacının ismi nüfus kütüğünde MAŞALLAH olarak kaydedildiğini, sosyal çevresinde ve aile içerisinde … adını kullandığını, davacının ikamet ettiği muhitte emlak işi yaptığını, emlak işinde karşılıklı güven ilişkisinin en önemli ilke olduğunu, davacının ismini … olarak bilen müşterilerin noterde davacının isminin MAŞALLAH olduğunu öğrendiklerinde kaçınılmaz bir şüpheye düştüklerini, davacının müşterilerine sürekli açıklama yapmak durumunda kaldığını , davacının kurduğu kişisel ilişkilere zarar verdiğini, bu nedenlerle davacının MAŞALLAH olan ön isminin … olarak değiştirilip nüfusa kayıt ve tesciline, karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı nüfus müdürlüğü temsilcisi, öncelikle davacıların davasını ispat etmesini, akabinde ise kayden engelin olmadığını beyan etmiştir.

Davacı yanın dayandığı tüm deliller toplanmış, davacının nüfus aile kayıt tablosu, çıkartılmış, aranılan şahıslardan olup olmadığı araştırılmış ve tüm deliller incelenip değerlendirilmek sureti ile yargılamaya devam olunmuştur.
Dava, ön ismin tashihi talebini içerir davadır.

Oluşan mevcut delillere ve tüm dosya kapsamına göre davacının beyanları da göz önüne alınarak 4721 sayılı TMK’nun 27. maddesindeki koşulların davacı yararına gerçekleştiği anlaşılmakla davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM: 

Gerekçesi yukarıda yazıldığı üzere;

1-Davanın KABULÜNE,
2-… davacı MAŞALLAH…, MAŞALLAH olan ön isminin …. olarak değiştirilip nüfusa kayıt ve tesciline,
3-İsim değişikliğinde menfaati bulunanların haberdar edilmesi amacı ile gerekli ilanların yapılmasına,
4-Davanın niteliğine göre alınması gereken 35,90 TL harcın peşin alınan harçtan mahsubu ile bakiye 4,50 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davanın niteliğine göre davacıların sarf ettiği yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Gider avansından sarf edilmeyen kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,

Dair, verilen karar davacı ile vekili ve nüfus müdürlüğü temsilcisinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okundu, usulen anlatıldı.

İlgili makale: İsim ve Soyisim Değişikliği (Ad-Soyad) Birlikte Tek Davada İstenebilir mi?